Papieren schat: het familiearchief Asser
» Let op: deze activiteit is voorbij «
Vanaf 27 juli tot en met 13 september 2015 zal in het Joods Historisch Museum de Nobelprijs voor de Vrede te zien zijn die Tobias Michel Carel Asser (1838-1913) in 1911 als eerste - en tot nog toe ook enige - Nederlander heeft gekregen. De prijs, bestaande uit een gouden penning, een oorkonde en een fraaie opbergcassette, maakt deel uit van het archief van de vooraanstaande juristenfamilie Asser. Dit uiterst belangrijke familiearchief, dat de periode 1780-1920 omvat, is begin 2014 door de Stichting Familie Asser in langdurig bruikleen aan het Joods Historisch Museum gegeven. Het archief is inmiddels geheel ontsloten en zal eerdaags met subsidie van het onder het Ministerie van OC&W ressorterend Bureau Metamorfoze geconserveerd en integraal gedigitaliseerd worden.
Dit alles is voor het Joods Historisch Museum aanleiding om onder de titel 'Papieren schat: het familiearchief Asser' een kleine presentatie in de wisselvitrine te organiseren met een representatieve greep uit dit bijzondere familiearchief. Bijzonder vooral omdat de geschiedenis van de familie Asser nauw verbonden is met die van de geschiedenis van de Nederlandse joden en het archief daarvan een boeiend en indringend beeld geeft. Stamvader Mozes Salomon Asser (1754-1826) heeft een enorme invloed uitgeoefend op de loop van de Nederlands-joodse geschiedenis en stond, samen met andere leden van de joodse patriottenclub Felix Libertate (= gelukkig door vrijheid), aan de basis van de emancipatie van de Nederlandse joden. Samen met zijn verlichte geestverwanten wist hij voor elkaar te krijgen dat de Nationale Vergadering van de Bataafse Republiek op 2 september 1796 het decreet over de 'Gelykstaat der Joden' aannam. Een belangrijke gebeurtenis waarmee de moeizame emancipatie en inburgering van de Nederlandse joden een aanvang nam. Ook zelf plukten de verschillende leden van de familie Asser de vruchten van deze emancipatie en sinds 1796 heeft de familie een groot aantal grote rechtsgeleerden voortgebracht, waarbij de eerder genoemde Nobelprijswinnaar Tobias Asser ongetwijfeld als het juweel in de kroon van deze familie kan worden beschouwd.
Behalve de genoemde Nobelprijs zullen onder andere het authentieke handschrift van de autobiografie van Mozes Salomon Asser, de dagboeken van zijn kleindochter Netje Asser, verschillende fraaie portretmedaillons, en verschillende documenten te zien zijn die betrekking hebben op de Eerste Haagse Vredesconferentie. Het archief geeft vanuit het perspectief van een familiegeschiedenis een boeiend beeld van de geschiedenis van de Nederlandse joden en kan terecht beschouwd worden als een papieren schat.
