Lezing Lintdorp Staphorst-Rouveen
» Let op: deze activiteit is voorbij «
Lezing Lintdorp Staphorst-Rouveen: een echt bolwerk in de natuur
Voorjaarsplanten, of het nou bomen, struiken of kruiden zijn, zijn met hun vroegtijdige bloei al sinds mensenheugenis in trek. We raken ieder jaar weer in de ban van het nieuwe jaar, waarvan die vroege bloeiers de voorbode zijn.
Naast hun prachtige bloei (denk aan massaal bloeiende fruitbomen) kunnen ze ook een nuttige vruchtenoogst opleveren, maar er zijn er ook die na de bloei een soort stille dood sterven…… Denk aan in het vroege voorjaar bloeiende struiken als de witbloemige wilgensoorten, het paarsbloeiende peperboompje en geelbloeiende soorten als forsythia, toverhazelaar en de kornoelje. Bolgewassen zijn misschien wel de meest gebruikte. Ze werden vroeger op grote schaal uit het veld gehaald: geplukt (kievitsbloemen), uitgestoken (sleutelbloemen) en uitgegraven (boeren-, vuur- of roggelelie, allerlei wildemanskruiden, graslelies, violensoorten, nieswortel en kerstrozen) en natuurlijk tal van bolletjes of knolletjes zoals de wilde narcis.
In het buitenland waren dat natuurlijk tulpen, blauwe druifjes, krokussen, tijlozen en holwortels. Door handel kwamen ze midden in de 80-jarige oorlog en Gouden Eeuw in Nederland terecht. Eerst via schenking door een bevriende vorst, daarna door verzameling en ter lering in een botanische verzameling of ‘rijkeluis’ tuin.
De wilde narcis kwam bij ons uit graslanden waar ze de tijd had om te groeien en zaden te zetten die door mieren weggesleept en begraven werden. Later kiemden ze weer en groeiden dan uit: de cirkel was dan rond. En in de vele boerentuinen ging dat net zo. Het mooie van Staphorst was dat ze daar ook groeiden, in ouderwetse boerentuinen, waar men de tijd nam om het allemaal te laten groeien. Zodoende kon de ooit hier wild voorkomende narcis daar overleven. Maar de moderne tijd klinkt inmiddels ook door in die tuinen en menig ouderwetse struik maakte plaats voor coniferen. De ouderwetse narcissen maken inmiddels plaats voor nieuwe soorten of rijkbloeiende rassen.
Het is de vraag of er nog wel tuinen overblijven voor de echte wilde narcis. Of moeten we proberen de soort weer terug te planten, van waar ze ooit vandaan kwam. Maar weten we dat wel? Zal Staphorst nog lang het bolwerk van deze mooie voorjaarssoort blijven?
