1

Vertaal de kunst van Van Gogh naar klassieke muziek

Vincent Van Gogh 125e sterfdag: ode aan de kunstenaar

Bestel tickets voor het Van Gogh-concert op zaterdag 7 maart 2015 Interview door
Foto 1. Vincent van Gogh schilderde zijn bekendste aan het einde van zijn leven. Roland Aalbers: "Hij leefde maar kort, pleegde toen ook waarschijnlijk zelfmoord en daarna werd hij pas populair." Beeld: Zelfportret Vincent van Gogh

archief oud artikel 23 januari 2015 Cultuur Ede, Gelderland Ter gelegenheid van de 125e sterfdag van Vincent Van Gogh hebben Karlien Bartels en Roland Aalbers een concert samengesteld met ernstige Nederlandse werken en sprankelende muziek uit Frankrijk. Die tegenstelling zie je namelijk ook in de kunst van Van Gogh.

Vernieuwing in de kunst

Roland Aalbers en Vincent van Gogh. Allebei begonnen ze op latere leeftijd te schilderen. Roland Aalbers volgt een zaterdagse opleiding van vijf jaar tot beeldend kunstenaar. "Ik schilder veel, dat vind ik erg leuk om te doen. Kunst interesseert me, al zie ik Van Gogh zelf niet per se als inspirator. Hij is wel een heel interessant figuur, hij zorgde voor veel vernieuwing in de kunst. Zijn kwaststreek - met ruwe streken - werd beroemd en was belangrijk voor de ontwikkeling van de schilderkunst. Later was hij een inspiratiebron voor het expressionisme en fauvisme, waar ook ruw wordt geschilderd. Ik denk niet dat hij zich er van bewust was dat hij later zo'n invloed op andere schilders zou hebben. Zulke dingen gebeuren gewoon, hij had het zelf vast nooit zo kunnen bedenken."

Van Gogh geduid in muziek, van donker naar licht. Bestel kaarten voor zaterdag 7 maart 2015!

Kleurrijk leven

Bij leven was Vincent van Gogh een arme man, zijn schilderijen werden niet goed verkocht. Aalbers: "Zijn beste, of bekendste, werken heeft hij ook pas aan het einde van zijn leven geschilderd. Hij leefde maar kort, pleegde toen ook waarschijnlijk zelfmoord en daarna werd hij pas populair." Aalbers heeft zich verdiept in het leven van Van Gogh, die in 2015 125 jaar geleden stierf: "Zijn leven was ook aansprekend. Eerst werkte hij in een kunsthandel en hij was ook korte tijd onderwijzer en zelfs prediker. Hij heeft veel rondgezworven en bedacht uiteindelijk dat hij schilder wilde worden. Eerst woonde hij in Nederland en daarna in Frankrijk. Een paar jaar terug was er ook een theorie in het nieuws dat hij daar zou zijn vermoord. Maar ja, daar is geen bewijs voor. Hij had ook ruzie met een andere Franse kunstschilder daar, Paul Gauguin. Het verhaal gaat dat Van Gogh een stuk van zijn oor kwijt raakte na een ruzie met hem. Ja, hij had een kleurrijk leven, maar niet altijd even vrolijk."

Stoere boerenleven

Als je de schilderijen van Van Gogh naast elkaar ziet, zie je een opmerkelijk verschil. In Nederland schilderde hij donkere schilderijen, bijvoorbeeld De Aardappeleters. Aalbers licht toe: "Hij schilderde hier veel van het stoere boerenleven. In Zuid-Frankrijk daarentegen waren zijn schilderwerken lichter. Er kwam veel meer zon in; een complete verandering. In ons concert proberen we het contrast te laten zien met muziek uit die tijd. Want ook de Franse componisten in de tijd van Van Gogh componeerden over het algemeen sprankelender, met meer 'joie de vivre'. Met name het stuk van Debussy is daar een goed voorbeeld van. In Nederland was de cultuur strenger en calvinistisch. Het kan goed zijn dat Van Gogh zich daardoor heeft laten beïnvloeden."
Benieuwd hoe Vincent van Gogh 'vertaald' wordt in muziek? Bestel tickets voor het concert van Roland Aalbers en Karlien Bartels!

Essentieel verschil

Wat zou Aalbers zelf kiezen als hij de keuze moest maken tussen kunst en muziek? "Dat hoeft toch niet? Juist de combinatie is mooi, het kan heel goed samen." Muziek was altijd al wel belangrijk voor Aalbers, die tegenwoordig zijn eigen concert- en lespraktijk heeft en studenten begeleidt op het conservatorium. "Vanaf dat ik jong was, ben ik veel met pianospelen bezig geweest. Het nam veel tijd in beslag. Als tienjarige jongen ging ik op orgelles en daarna op pianoles, Ja, dat was vrij laat, haha, dat had wel iets eerder gemogen. En sinds een jaar of tien ben ik met kunst bezig. Ik zie het als een verrijking, je kunt altijd leren van de verschillende processen. In de muziek ben ik bezig om de werken van anderen tot hun recht te brengen. Dat is altijd andermans werk, want zelf componeren heeft me zelden getrokken. Maar in de kunst ben ik helemaal vrij, dat is een essentieel verschil. Je moet dan zelf bedenken wat je wilt overbrengen. Dat miste ik misschien wel in de muziek."

Foto 2. Van Gogh schilderde in Nederland veel van het stoere boerenleven. Beeld: Vincent van Gogh
Foto 3. Roland Aalbers: "Ik vind Vincent van Gogh een interessant figuur, hij zorgde voor veel vernieuwing in de kunst." Foto: Roland Aalbers
Foto 4. Celliste Karlien Bartels stelde het programma samen met Roland Aalbers. Foto: Karlien Bartels
Foto 5. De intieme Edesche Concertzaal is het decor voor dit bijzondere concert. Foto: Edesche Concertzaal

Laatst gewijzigd: 2015-03-05 08:48:19 · Gepubliceerd: 2015-01-23 12:14:58 - 1000

Activiteiten Edesche Concertzaal

Vanaf volgende week te bezoeken

Alim Beisembayev - Rachmaninov, Debussy & Ravels Gaspard de la nuit - Wereldpianisten


Alim Beisembayev deed de pianowereld versteld staan met zijn adembenemende pianospel bij de Leeds International Piano Competition in 2021. Hij won dan ook de eerste prijs. Zijn interpretaties van...

Binnen enkele weken te bezoeken

Pianokwartet Corneille - Brahms' Eerste Pianokwartet - Kamermuziek


Reis met Pianokwartet Corneille mee naar het Wenen van Mozart, Brahms en Mahler. In deze stad werd het pianokwartet zo'n beetje uitgevonden. Mozart was op het toppunt van zijn roem toen hij zijn...

Josef Spacek (viool) & Dmytro Choni (piano) - Beethoven, Schumann, Prokofjev


De getalenteerde Tsjechische violist Josef Spacek, bekend van zijn optredens bij grote Nederlandse symfonieorkesten zoals het Nederlands Philharmonisch Orkest, vormt voor het eerst een duo met onze...

Boris Giltburg - Chopin, Tsjaikovski, Medtner - Wereldpianisten


"Sensitief en virtuoos", meer woorden heeft de Volkskrant niet nodig om het fabuleuze spel van Boris Giltburg samen te vatten. Aan de Bösendorfer Imperial voert hij je mee door Chopins sfeervolle...

Later dit jaar

Julian Steckel (cello) en Dmytro Choni (piano) - Beethoven, Franck, Debussy - Artist in residence


Duik in de fascinerende wereld van de cello met cellist Julian Steckel! Wat maakt dit instrument zo geliefd bij velen? Is het de warme, sonore klank of is het de manier waarop getalenteerde...