Drie wereldreligies op één tafel

Wat bindt en scheidt de Tanach, Bijbel en Koran?

Museum Catharijneconvent Nieuws door
Foto 1. Detail Bernulfuscodex, boekband ca. 1205, hanschrift ca.. 1045, Museum Catharijneconvent.

archief oud artikel 7 oktober 2016 Geschiedenis Utrecht, Utrecht De drie groten, ze liggen gebroederlijk naast elkaar in Museum Catharijneconvent. In de tentoonstelling Heilig Schrift komen drie heilige boeken, de Tanach, Bijbel en Koran, samen. Hoe raken deze boeken van de drie wereldreligies elkaar en waar lopen ze uiteen?

De wortels van de Tanach, Bijbel en Koran liggen dicht bij elkaar. Toch heeft elk boek een heel eigen religie opgeleverd. Hoe kan dat? Waar zit het verschil? Museum Catharijneconvent legt de drie geschriften naast elkaar in de tentoonstelling Heilig Schrift, te zien van 7 oktober 2016 tot en met 8 januari 2017. "Aan de hand van verschillende thema's laten we zien waar de drie boeken overeenkomen en waar ze in verschillen", vertelt Boukje Schaap van Museum Catharijneconvent. "Het is niet zo dat we bij elk thema steeds alleen dat laten zien, maar we ontdekten tijdens het maken van de tentoonstelling dat die verschillen en overeenkomsten er gewoon zijn. Bij elk thema leggen we wel de drie boeken naast elkaar en zie je soms de overeenkomsten en soms de verschillen."

Topstukken

Uit binnen- en buitenland haalde Museum Catharijneconvent de mooiste boeken, rijk versierd van bladzijdes tot kaft. Uit de Bibliotheek Deventer komt een prachtige Tanach, geschreven in het Hebreeuws. Bij de tekst staan commentaren van de middeleeuwse rabbijn Rashi, die nog steeds in gebruik zijn bij het bestuderen van de Tanach. Een bijzondere bijbel is de Zwolse Bijbel, welke in totaal uit zes delen bestaat, die elk twintig kilo wegen! In het tweede deel is de kerkvader Hiëronymus te zien, terwijl hij aan zijn schrijftafel het Oude en Nieuwe Testament uit het Hebreeuws en Grieks vertaalt in het Latijn. Een speciale Koran is de Koran uit de Universiteitsbibliotheek Leiden, waarin je tussen de regels in rood de Perzische vertaling ziet staan. Aan het begin en einde worden korans vaak versierd, maar alleen met abstracte afbeeldingen. In al deze boeken zijn overeenkomsten te vinden, zoals de decoraties bij de tekst en de commentaren die er bij geschreven staan. Maar er zijn ook verschillen. Zo is het heel gewoon dat de Bijbel vertaald wordt, maar is bij de Koran de originele vertaling in het Arabisch nog altijd heel belangrijk. Door de verschillen en overeenkomsten te laten zien in de tentoonstelling Heilig Schrift, hoopt het museum meer begrip te kweken voor de religies onderling.

Wat betekenen de heilige geschriften nu nog?

Voor de tentoonstelling vroeg Museum Catharijneconvent een aantal bekende personen om hun relatie met de verschillende geschriften. Hoe gaan zij vandaag de dag om met de verschillende religies? Onder anderen Job Cohen, Annemiek Schrijver en Abdelkader Benali vertellen hoe zij inspiratie halen uit de eeuwenoude geschriften. Bekijk hier vast een voorproefje:

Heilig Schrift. Tanach-Bijbel-Koran from Museum Catharijneconvent on Vimeo.

Psalmenboek is wereldgeschiedenis

De Universiteitsbibliotheek Utrecht leent opnieuw een bijzonder stukje wereldgeschiedenis uit aan Museum Catharijneconvent. In de tentoonstelling Heilig Schrift is het Utrechts Psalter opnieuw te zien voor publiek. UNESCO plaatste het prachtige psalmenboek, wat bijna 1200 jaar oud is, in 2015 in het Memory of the World Register. In dit register staan onder meer het Dagboek van Anne Frank en de archieven van de VOC. Lees waarom het Utrecht Psalter zo bijzonder is in: Psalmenboek is wereldgeschiedenis!
Foto 2. Detail met Hiëronymus in de Zwolse Bijbel, Zwolle, 1462-1476, handschrift op perkament, Utrecht, Universiteitsbibliotheek.
Foto 3. Koran met interlineaire Perzische vertaling, Iran, waarschijnlijk 17e-eeuw, Leiden, Universiteitsbibliotheek.
Foto 4. Tanach, Zuid-Duitsland, ca.-1260-1280, handschrift op perkament, Deventer, Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek.
Foto 5. Utrechts-Psalter, Reims of Hautvillers, ca. 830, handschrift op perkament, Utrecht, Universiteitsbibliotheek.
Foto 6. Jad, Nederland, 19e eeuw, zilver, Utrecht, Museum Catharijneconvent, foto Marco Sweering.

Laatst gewijzigd: 2016-10-06 22:28:20 · Gepubliceerd: 2016-10-06 16:43:38 - 1528