Hollands meisje mag voor even naast Melkmeisje hangen in het Rijksmuseum

Schilder Jean-Étienne Liotard was in de ban van de Hollandse Gouden Eeuw

Rijksmuseum: een must voor iedereen Nieuws door
Foto 1. Installatie 'Hollands meisje aan het ontbijt'. Foto: Olivier Middendorp.

archief oud artikel 11 januari 2017 Toerisme Amsterdam, Noord-Holland Vanaf vandaag hangt Hollands meisje aan het ontbijt van de achttiende-eeuwse schilder Jean-Étienne Liotard naast Het melkmeisje van Vermeer in het Rijksmuseum. Fransman Liotard was groot fan van Nederlandse kunst uit de Gouden Eeuw. Tot 21 maart 2017 hangt zijn schilderij in de Eregalerij, tussen de grote Hollandse namen en stukken die hij tijdens zijn leven zo bewonderde. Jacobien Schneider van het Rijksmuseum: "Hollands meisje is een ode aan de Nederlandse Gouden Eeuw. We zetten het voor even op een voetstuk." Het is voor het eerst dat het schilderij in Nederland te zien is.

In de ban van de Gouden Eeuw

De Franse pastelschilder Jean-Etienne Liotard (1702-1789) reisde veel rond en raakte tijdens zijn verblijf in Nederland rond 1756 in de ban van de Nederlandse Gouden Eeuw, toen al honderd jaar geleden. Schneider legt uit: "Nederland en de Hollandse Meesters waren in heel Europa beroemd. Kunstenaars als Jan Steen en Rembrandt; daar stond Nederland echt bekend om. Grachtenpanden werden gebouwd, mensen wilden mooie decoraties in huis, mensen wilden tulpen - die waren ontzettend duur, maar toch wilde iedereen een boeket in huis hebben staan. Het was de eeuw van de bloei." En Liotard werd er halsoverkop verliefd op. De kunstklassiekers uit die tijd kennen typische kenmerken waardoor Liotard zich liet inspireren. Alledaagse scènes in sobere kleuren met oog voor details en schaduw en licht. "Hollands meisje aan het ontbijt is ingetogen ingespannen. Als je heel goed naar het schilderij kijkt, zie je ook dat de stof van de jurk heel fijn weergegeven is. Alsof het écht zijde is. Je ziet bijna niet dat het schilderij honderd jaar later dan Het melkmeisje geschilderd is."

Wie is het Hollandse meisje?

Wie het meisje op het schilderij is, is een mysterie. Schneider: "Liotard heeft in het verleden zijn familieleden geportretteerd, maar we weten niet zeker wie dit is. Hij heeft duidelijk iemand gekozen die heel erg deed denken aan meisjes op schilderijen uit de Nederlandse Gouden Eeuw." Dat is goed te zien nu zijn schilderij tot 21 maart 2017 naast Het melkmeisje hangt. Het zijn allebei intieme portretten van Nederlandse meisjes die bezig zijn met dagelijkse dingen in huis. "De huiselijke, intieme settings op schilderijen, daar stond Nederland in de Gouden Eeuw bekend om", vertelt Schneider. "De dagelijkse bezigheden maken tot iets bijzonders. Je voelt je ook een beetje een indringer. Je bent haar aan het bespieden. Je wilt haar niet storen, maar tegelijkertijd wil je blijven kijken naar wat ze aan het doen is."

Tot 21 maart 2017 hangt het tussen de klassiekers in de Eregalerij van het Rijksmuseum. Daarna wordt het schilderij met de andere werken van Jean-Étienne Liotard verenigd in de zalen van de achttiende eeuw.
Foto 2. 'Hollands meisje aan het ontbijt' van Jean-Étienne Liotard hangt voor het eerst in Nederland. Foto: Olivier Middendorp.
Foto 3. Schneider: "Als je heel goed naar het schilderij kijkt, zie je ook dat de stof van de jurk heel fijn weergegeven is. Alsof het écht zijde is." Foto: Olivier Middendorp.

Laatst gewijzigd: 2017-01-11 12:30:50 · Gepubliceerd: 2017-01-10 15:34:08 - 1173