Hoe leefde schilder Jeroen Bosch?

De wereld van Bosch

Noordbrabants Museum Reportage door

archief oud artikel 7 juli 2010 Cultuur Den Bosch, Noord-Brabant Denk eens aan de tijdmachine van professor Barabas in de Suske en Wiske strips. Met één druk op de knop kom je terecht in het jaar van je dromen. Vandaag gaan we naar de Middeleeuwen in Den Bosch in het Noordbrabants Museum en ontmoeten we Jeroen Bosch.

Meer tentoonstellingen in het Noordbrabants Museum

Het jaar 1629 is vandaag de bestemming van de tijdmachine. De periode van het beleg van Den Bosch. De bekendste schilder uit de periode voor dit beleg toe was Jeroen Bosch. Wereldwijd zijn er maar 25 authentieke schilderijen van zijn hand. Het Noordbrabants Museum bezit geen werk van Bosch, maar laat met de tentoonstelling Wereld van Bosch de tijd zien waarin de Bossche schilder leefde. Een paar jongens liggen uitgeblust op een bankje. "Kom op jongens, de speurtocht is nog niet afgelopen!", roept de langste jongen. "Een kanon gebruik je om dichtbij te schieten, waar of niet waar?", vraagt de jongen. "Niet waar natuurlijk!", schreeuwen de anderen.

Dobbelstenen

In een andere kamer ontdek je hoe Jeroen Bosch zijn dagelijks leven doorbracht. In een vitrine zijn allerlei onbekende voorwerpen te zien. Een lange gouden ketting lijkt een mooi sieraad, maar met één druk op de knop is te zien dat dit een doodnormale riem is. Een zilveren plaat is een bord en een glanzende ganzenveer is een pen van vroeger. In de vijftiende eeuw speelden ze ook al veel spelletjes. In een kastje liggen vijf brokjes steen voorzien van stipjes. Nu kennen we deze brokjes als dobbelstenen. Het dobbelspel zorgde vroeger voor veel vechtpartijen. Op valsspelen stonden zware straffen. Je hand werd afgehakt of een oog werd uitgestoken. Denk de volgende keer nog maar eens goed na als je tijdens een potje kaarten de joker in je sok verstopt.

Een leraar van de jongens die de speurtocht deden, neemt zijn leerlingen mee naar een schilderij van een plein met winkeltjes eromheen. "Dit is nou de Markt van Den Bosch. Kijk, dat is de gevel van de VVV en daar zit nu de HEMA." Zouden ze toen ook al Bossche bollen hebben?

Wat belangrijk was voor de tijd van Jeroen Bosch, was het leven na de dood. Dat was veel belangrijker dan het leven op aarde. Een schilderij laat zien wat er gebeurt met zondaars. De straffen waren hoog en het mes werd meteen op de keel gezet.

Vind nog meer Brabantse uitjes!
Foto 1. Schilderijen over het beleg van Den Bosch. Foto's: Sifra Kriek.
Foto 2. Voorkom een zondig leven.
Foto 3. Bekijk de oude markt van Den Bosch.

Laatst gewijzigd: 2021-03-01 18:15:44 · Gepubliceerd: 2010-07-05 09:40:20 - 4408