1

Paupers op de planken in Veenhuizen

Theaterstuk Het Pauperparadijs op binnenplaats Gevangenismuseum Veenhuizen

Nationaal Gevangenismuseum in Veenhuizen Nieuws door
Foto 1. Scène uit theaterspektakel Het Pauperparadijs.

archief oud artikel 20 juni 2016 Geschiedenis Veenhuizen, Drenthe Het leek een goed idee, maar de werkelijkheid bleek anders. Vanuit de armoede elders in het land kregen paupers uit de stad en wezen uit het hele land een plek in Drenthe, waar ze werk en onderdak vonden. Maar zonder vrijheid en eigenwaarde. Het Pauperparadijs van Suzanna Jansen vertelt over deze sombere geschiedenis, nu te zien in een theatervoorstelling. Op de plek waar het zich eens afspeelde: bij het gesticht in Veenhuizen.

Naar het gesticht

Van het boek Het Pauperparadijs van Suzanna Jansen zijn meer dan 250.000 exemplaren verkocht. De boeiende geschiedenis van haar betovergrootouders is nu vertaald naar een theaterstuk. Het Pauperparadijs vind je niet in een gewoon theater, maar op de binnenplaats van het Gevangenismuseum Veenhuizen. Dit gebouw kreeg in 1823 gestalte als het Tweede Gesticht: een plek voor bedelaars en wezen uit het hele land. Het was één van de drie grote gestichten in Veenhuizen, gebouwd door Johannes van den Bosch. Volgens deze generaal zou het werken in het veen, wat ze vanuit de gestichten deden, hen opvoeden tot zelfstandigheid.

Het verhaal - door Suzanna Jansen

Het was zondagmiddag toen schrijfster Suzanna Jansen op de zolder van haar ouders een een bidprentje vond met de naam van haar overgrootmoeder erop. Als geboorteplaats van deze Helena Gijben stond er: Norg, bij Assen. Deze mysterieuze geboorteplaats prikkelde de nieuwsgierigheid van journaliste Suzanna. Ze ontdekte dat opoe Helena ter wereld was gekomen in bedelaarskolonie Veenhuizen. Een familiegeschiedenis, die tot de dag van vandaag invloed had, ontrafelde zich. Een verhaal wat duidelijk maakt dat de gedachte 'als je als dubbeltje geboren bent, word je nooit een kwartje' generaties lang doorwerkt.

Theatervoorstelling Het Pauperparadijs

In Het Pauperparadijs staat het verhaal van Teunis en Cato centraal - Cato is de moeder van Helena Gijben. Teunis is een wees, die vanuit het Aalmoezeniersweeshuis in Amsterdam op een boot naar Veenhuizen wordt gezet. In Veenhuizen valt Teunis voor bewakersdochter Cato en ondanks het standverschil weten ze samen Veenhuizen te verlaten. Maar na niet al te lange tijd keren ze uit noodzaak terug naar de kolonie. In het theaterstuk in Veenhuizen bakkeleien over de hoofden van de arme paupers de aanstichters van het gebeuren: prins Willem en generaal Johannes van den Bosch.

Foto 2. Scène uit theaterspektakel Het Pauperparadijs.
Foto 3. Scène uit theaterspektakel Het Pauperparadijs.
Foto 4. Scène uit theaterspektakel Het Pauperparadijs.

Laatst gewijzigd: 2016-06-20 17:12:05 · Gepubliceerd: 20 juni 2016 - 3658