archief oud artikel 10 oktober 2017 Geschiedenis Utrecht, Utrecht Terwijl rijke mensen uit de achttiende eeuw van hun thee nipten in hun statige herenhuis, speelde er op de achtergrond een speelklok. Dat lijkt heel chique en deftig, maar niets is minder waar. Het blijkt namelijk dat er bij de melodieën van die speelklok stiekem hele schunnige liedjes hoorden, over bijvoorbeeld vreemdgaan, dronkenschap en boerenvrijages. In Museum Speelklok ontdek je die pikante teksten waar bijna niemand van weet in de tentoonstelling Vieze liedjes op deftige speelklokken. Joline Stoffel van Museum Speelklok: "Luister naar een rap in de huidige tijd en daar wordt ââk heel metaforisch gesproken over bepaalde onderwerpen. Het is dus een heel actueel verschijnsel dat ook al in de achttiende eeuw voorkwam!"
Toch niet zo deftig
Waar we nu onze oordopjes in onze telefoon pluggen en meteen muziek kunnen luisteren, was het in de achttiende eeuw een grote luxe om thuis van mechanische muziek te genieten: bij rijke mensen stond er een grote speelklok in de woonkamer die om het half uur een melodietje speelde. Marieke Lefeber, conservator van Museum Speelklok, kwam erachter dat deze teksten helemaal niet zo deftig waren als je zou denken: teksten waarin een heer mag 'hengelen' in het 'vijvertje' van de vrouw of 'de schoorsteen veegt', - daar kun je je vast wel iets bij voorstellen. "De liederen waren van buitenlandse oorsprong, en die werden in Nederland voorzien van een 'populaire' tekst", vertelt Joline. "Speelklokken waren pronkstukken en statussymbolen in die tijd, zo'n ingewikkelde gadget kon niet iedereen betalen. Dat maakt deze tegenstelling juist zo bijzonder - we kunnen ons namelijk niet vâârstellen dat de eigenaren niet van de vieze teksten wisten!"Een levensgrote kijkdoos
Een rondleiding door Vieze liedjes op deftige speelklokken brengt je langs verschillende van die achttiende-eeuwse speelklokken met het pikante repertoire. Afwisselend spelen de klokken de schunnige melodieën. Joline: "We creëren de sfeer van een achttiende-eeuws herenhuis, met grote grafische figuren. Echt een soort kijkdoos dus!" Met een liedboekje in je hand lees je mee met de oorspronkelijke tekst uit de achttiende eeuw, die iets begrijpelijker is gemaakt.Handig om te weten
- Vieze liedjes op deftige speelklokken is van 12 oktober 2017 tot en met 8 april 2018 te zien in Museum Speelklok in Utrecht;
- Drie keer in de week wordt er een speciale themarondleiding gegeven;
- Voor kinderen is deze tentoonstelling iets minder geschikt, gezien het onderwerp. Zij kunnen beter aanschuiven bij de speciale kinderworkshops en andere leuke randactiviteiten. Kijk hiervoor op de website;
- Bestel nu een gezinsticket voor Museum Speelklok met €10,50 korting en ontvang ook nog eens een gratis drankje!
Laatst gewijzigd: 2017-10-10 17:14:43 · Gepubliceerd: 10 oktober 2017 - 768