Herdenk de oorlog en vier de vrede in Ede

Airborne Luchtlandingen en evenementen op de Veluwe

Vier 75 Jaar Vrijheid in Ede Gesponsorde bijdrage door
Foto 1. Spectaculair: de Airborne Luchtlandingen op de Ginkelse Heide op zaterdag 21 september. Foto: Bezoek Ede / Shutterstock.

archief oud artikel 17 september 2019 Toerisme Ede, Gelderland Een tragisch bombardement, Operatie Market Garden, het schuilhouden van kostbare kunst. Ede ligt er nu zo mooi en vredig bij op de Veluwe, dat het moeilijk voor te stellen is hoeveel er is gebeurd in de Tweede Wereldoorlog. Alle helden en heldendaden van toen in en rondom Ede worden vanaf 13 september 2019 herdacht en onze vrijheid wordt gevierd. Onder andere met spectaculaire Airborne Luchtlandingen op de Ginkelse Heide en de allereerste openstelling ooit van de Kröller-Müller schuilkelder! Vier je het mee?

2000 parachutisten op Ginkelse Heide

Het moet een bijzonder gezicht geweest zijn in september 1944. Op de normaal zo rustgevende Ginkelse Heide landden meer dan tweeduizend geallieerde parachutisten tijdens Operatie Market Garden. Hun doel? Hun medesoldaten in Arnhem bijstaan en samen de bruggen bij Arnhem proberen te veroveren. Ondanks de heldendaden van vele soldaten bleek deze luchtlanding en veldslag helaas allesbehalve een succes. Met de Airborne Luchtlandingen in Ede op 21 september 2019 wordt deze strijd herdacht van 08:00 uur tot 17:00 uur. Nu kun je zelf getuige zijn van dat bijzondere uitzicht, de duizenden parachutisten die door de lucht naar de heide zweven. Britse troonopvolger prins Charles en prinses Beatrix en zelfs enkele veteranen van toen zijn van de partij. Naast de spectaculaire luchtlandingen van ruim tweeduizend parachutisten zijn er allerlei workshops, shows, muziekoptredens en kinderactiviteiten. Het event is helemaal gratis. Als je er toch bent, bewonder dan ook zeker het landmark Vensters op het Verleden op de Ginkelse Heide dat op 18 september 2019 wordt onthuld, ter nagedachtenis aan de gebeurtenissen op de hei in september 1944.

Voor het eerst open: schuilkelder Kröller-Müller

Tijdens de oorlog werden prachtige, iconische kunstwerken in beslag genomen of vernietigd. In het Kröller-Müller Museum werden daarom allerlei veiligheidsmaatregelen genomen en al in 1939 werd er in een zandduin op de Veluwe een schuilkelder gebouwd. Vanaf 22 juli 1940 werd de hele collectie, waaronder het wereldberoemde schilderij Caféterras bij nacht van Van Gogh ondergebracht in deze schuilkelder van het Kröller-Müller Museum. Daarna sloot het museum tijdelijk haar deuren. De kunstwerken uit de collectie bleven de hele oorlog veilig bewaard en overleefden de strijd, dankzij het feit dat de schuilkelder vermomd was als duin. Zo goed vermomd, dat zelfs de geallieerden de schuilkelder niet herkenden en hun tanks bovenop de duin zetten. Gelukkig kwam uiteindelijk alles goed en kan de hele wereld nu nog steeds van deze kunstwerken genieten, dankzij de moedige acties van toen. Naar aanleiding van 75 jaar Market Garden is de Kröller-Müller schuilkelder vanaf 19 september tot en met 27 oktober 2019 voor het eerst open voor publiek. De schuilkelder is van donderdag tot en met zondag open, tussen 11:00 uur en 15:00 uur. Tickets koop je op de dag zelf bij het museum.

Vroegere vliegbasis Museum Deelen

Een van de vele bijzondere stukjes militair erfgoed op de Veluwe: Museum Deelen. Vroeger was dit geen museum, maar Vliegbasis Deelen. In het museum wandel je door de geschiedenis van deze plek en ontdek je welke rol de vliegbasis speelde in oorlogstijd. Voor de hevige luchtoorlog boven Nederland van 1940 tot en met 1945 is speciale aandacht in het museum. Zo werden op de vliegbasis vliegtuigen en wapens geborgen en lieten de Canadezen na de oorlog hier in de buurt al hun materiaal achter. Je krijgt in het museum ook een indruk van moedige locals tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zo werden geallieerde piloten - vaak nog jonge jongens - regelmatig tijdens missies neergeschoten, waardoor ze in bezet gebied terechtkwamen. Lokale bewoners namen de jongens dan in huis en hielpen ze opknappen, zodat ze veilig en gezond terug naar Engeland konden keren. In het museum zie je welke risico's het helpen van geallieerde piloten met zich mee bracht en welke trucjes mensen gebruikten om de geallieerden stiekem zo goed mogelijk te kunnen helpen.

Wandel door militaire historie

Ede is sowieso een pareltje op de Veluwe en staat bekend om z'n prachtige natuur en vele mooie wandel-en fietsroutes. Maar speciaal voor 75 Jaar Market Garden zijn er routes uitgestippeld die je langs historische plekken uit oorlogstijd brengen. Zo kun je de route lopen die de soldaten liepen tijdens Operatie Pegasus 1, om de ondergedoken militairen na de mislukte Slag om Arnhem in veiligheid te brengen. Check alle wandelroutes en evenementen rondom 75 Jaar Market Garden Ede.

Er is nog veel meer te beleven rondom het thema 75 Jaar Bevrijding in Ede. Kijk voor de meest actuele informatie op bezoek-ede.nl.
Foto 2. Ede neemt een belangrijke plaats in de militaire historie van Nederland in. Foto: Bezoek Ede / Shutterstock.
Foto 3. De schuilkelder van Helene Kröller-Müller is tijdelijk en voor het eerst te bezoeken. Foto: Kröller-Müller Museum, fotograaf Marjon Gemmeke.
Foto 4. Links: Het Airborne-monument op de Ginkelse Hei bij Ede, Vensters op het Verleden. Foto: Bezoek Ede. Rechts: Het verplaatsen van de kunstcollectie naar de schuilkelder van Kröller-Müller, in 1940. Foto: archief Kröller-Müller Museum.
Foto 5. Museum Deelen. Vroeger in oorlogstijd bekend als Vliegbasis Deelen. Nu een historisch museum. Foto: Bezoek Ede.

Laatst gewijzigd: 2020-01-29 12:21:31 · Gepubliceerd: 2019-09-12 09:09:16 - 1782