Handjeklap om Edammer kaas

Dagkaasmarkten in Edam Redactioneel door

archief oud artikel 3 juli 2006 Edam, Noord-Holland Ook dit jaar blijft een eeuwenlange traditie in ere: van 5 juli tot en met 23 augustus is op elke woensdag de kaasmarkt in Edam te bezoeken. De Edammer kaasmarkt speelt zich vooral af voor de kaashal op het plein, in de open buitenlucht. De kaasmarkt kenmerkt zich door het traditionele wegen, vervoeren en 'handjeklap'.

Laden en lossen

Het traditionele wegen en de administratieve afhandelingen vinden bij de kaaswaag, voor het historische gebouw bij de grote kaasweegschaal plaats. Het is een oude gewoonte die vandaag de dag nog steeds op veel kaasmarkten in ere wordt gehouden. Net als vroeger, voeren boeren nu ook de kaas aan met bootjes. Na het lossen op de speciale loswal, brengen kaasdragers de kaas naar de markt.

loven en bieden

Op de markt wordt de kaas te koop aangeboden aan handelaren. Nadat het kaas is goedgekeurd, wordt door middel van loven en bieden, het 'handjeklap', de kiloprijs van de kaas vastgesteld. Vervolgens zetten de handelaren de kazen weer op een berrie en brengen het naar de waag, waar het gewicht van de kazen wordt vastgesteld. Tenslotte wordt de kaas met paard en een originele kaasbrik vervoerd, om daar nog een tijd te ´rijpen´. Het spel van een Oud-Hollands draaiorgel en vooral de tonen van de kaaskapel Edam, verlevendigen de kaasmarkt van Edam.

Edammer kaas

In drie talen legt een omroeper door de speaker uit wat zich op de markt afspeelt. Daarnaast kunnen bezoekers een videovertoning over ondermeer kaasbereiding bijwonen in een kerkje, mogen zij deelnemen aan het raden van het gewicht van een portie kaas die op de markt ligt uitgestald en waaraan mooie prijzen zijn verbonden. In de omgeving van de markt is alom bekende Edammer kaas verkrijgbaar.

Trekpleister

De oorspronkelijke Edammer kaas, een klein bolvormig kaasje van ongeveer 1,7 kilo, heeft zijn oorsprong in de plattelandsdorpen rondom het Noord-Hollandse plaatsje Edam. Edam groeide in de 14e eeuw uit tot een belangrijke havenplaats voor export van zuivelproducten, waaronder kaas. Dit is hoogstwaarschijnlijk de reden dat de kaas die hier werd verscheept de naam Edammer kreeg. In 1922 is de markt, waar de boeren uit de omtrek hun kaas kwamen verhandelen, een flink aantal jaren gesloten. In 1989 is de markt van Edam weer nieuw leven ingeblazen. Sinds jaren is de markt een belangrijke trekpleister.

Leuk feitje:
In 1649 verhandelde men in Edam ongeveer 250.000 kaasjes. Tegenwoordig produceert Nederland 27 miljoen Edammer kazen.

Laatst gewijzigd: 2011-05-09 10:46:50 · Gepubliceerd: 3 juli 2006 - 3739