archief oud artikel 23 oktober 2016 Cultuur Amsterdam, Noord-Holland Van een beetje een eng imago naar een vrolijke rechterhand: Het Persmuseum laat Zwarte Piet door de jaren heen zien in de tentoonstelling Zwarte Piet in de Media. Bekijk prenten, foto's en filmpjes van de goedheiligman en zijn knechten. Van prenten uit de negentiende eeuw tot tweets van nu. Ja, de discussie komt ook aan bod. Maar goed om te weten: het museum neemt absoluut géén standpunt in. Onderzoeksmedewerker Jop Euwijk: "Iedereen mag komen en zal zijn of haar mening in de expositie terugvinden." Tip: de tentoonstelling is niet geschikt voor kleine kinderen.
Van donkere knecht tot kaaspiet
Een expositie over Zwarte Piet: best gedurfd, zo middenin één van de grootste en langste discussies van Nederland. Het Persmuseum laat in de tentoonstelling Zwarte Piet in de Media een overzicht van de knecht zien. De eerste prenten van Sinterklaas en zijn hulpen stammen al van eeuwen terug. Welke metamorfose heeft Piet de afgelopen jaren ondergaan? Van oude krantenreclames tot moderne tweets, van intochten op tv tot de allereerste zwartepietendiscussie in Barend en Witteman in 1997. Jop Euwijk, onderzoeksmedewerker van Het Persmuseum: "Je ziet Zwarte Piet door de tijd heen veranderen. Je ziet hem in jeugdboeken, op spotprenten en op foto's en filmpjes van intochten. Het is een hele visuele expositie. Lekker naar filmpjes kijken, hier en daar wat lezen." Toch is de expositie niet geschikt voor jonge kinderen. Euwijk: "Gezinnen die een gezellig dagje uit willen moet ik de expositie helaas afraden. Er staat een schaaltje met pepernoten klaar, maar het is geen supervrolijke tentoonstelling."
Ondergesneeuwde informatie
Hoewel het museum niet om de discussie heen kan, blijft het karakter van de expo informatief en wetenschappelijk. Euwijk: "We voelen dat mensen willen weten hoe bepaalde dingen zitten. Als je naar onze tentoonstelling gaat, zul je waarschijnlijk voor verrassingen komen te staan. Er is zoveel wetenschappelijke kennis over Sint en Piet die aandacht verdient. Die kennis wordt ondergesneeuwd door de discussie." De expositie laat verschillende beelden en meningen zien, maar blijft zelf objectief. "Wij zijn een museum, geen activistisch centrum. Het zou niet eerlijk en ook iets te veel eer zijn als wij zouden denken dat wij een discussie op zouden kunnen lossen." Het museum neemt zelf dus absoluut geen standpunt in, maar biedt vooral veel achtergrondinformatie. Zo vertelt Euwijk: "Rond de zeventiende eeuw was protestantisme leidend in Nederland en die vonden die katholieke Sinterklaas niet zo fijn. Sinterklaas werd toen een beetje stiekem gevierd."
Alle meningen bij elkaar
Is het museum met zo'n expositie niet bang voor boze bezoekers? Ze houden er rekening mee, maar iedereen is welkom, legt Euwijk uit. "Mensen met alle meningen, van alle rangen en standen; iedereen mag komen en zal zijn of haar mening in de expositie terugvinden. We nemen absoluut geen standpunt in de discussie in. Het enige standpunt dat we innemen is dat er eigenlijk heel veel kennis over Sint en Piet is. Veel wetenschappelijke kennis die veel aandacht verdient. Die kennis willen we delen." Dus als een bezoeker boos wordt over een oude prent of recente tweet, is dat wat het museum betreft oké. Euwijk: "Die gevoelens zijn er en die mogen er zijn." Geen sinterklaasliedjes en strooigoed in deze expositie, maar een duik in het archief. Een overzicht van alle veranderingen van Zwarte Piet door de jaren heen - en de veranderingen die hij in de samenleving teweeg heeft gebracht.
Laatst gewijzigd: 2016-10-21 17:34:36 · Gepubliceerd: 23 oktober 2016 - 1405