Vrouwen, de lucht in!

archief oud artikel 20 juli 2011 Geschiedenis Soesterberg, Utrecht Vrouwen, er is plaats bij de Luchtmacht! Met deze kreet probeerde de Koninklijke Luchtmacht vrouwelijke werknemers in de jaren '50 aan te trekken. Waren de vrouwen eerst vooral goed om de telefoon op te nemen, in de afgelopen jaren is er veel veranderd. Vrouwen vervullen nu gevechtsfuncties en besturen F-16's. Het Militaire Luchtvaart Museum vroeg zes stoere vrouwen hun verhaal te vertellen.

De eerste vrouwen bij de Luchtmacht, de zogenaamde Luva's, stapten binnen in een echt mannenbolwerk. Zij mochten aan het werk als telefoniste of radarbedienster. Ook plotster was een typische vrouwenfunctie in die tijd. De mannen van het Korps Luchtmachtdienst hielden het luchtruim in de gaten. Vijandelijke vliegbewegingen werden doorgegeven aan de plotsters, die deze op grote plottafels bijhielden. Geen spannende situaties en gevechten, maar veilig op de grond. Dat was de plek van vrouwen. Sinds die eerste jaren, rond 1950, tot nu is er veel veranderd. Het Militaire Luchtvaart Museum kijkt daarom terug op 60 jaar vrouwen bij de Luchtmacht. "Dit jaar zouden de Luva's (Luchtmacht Vrouwenafdeling red.) zestig jaar bestaan. Dat was voor ons de reden om de tentoonstelling te maken", vertelt Marieke Martens van het museum.

Zes vrouwen vertellen in Soms een enkele keer in de wolken. 60 jaar vrouwen bij de Luchtmacht hun persoonlijke verhaal. "De verhalen zijn verdeeld in drie periodes, 1951 tot 1978, 1978 tot 2002 en 2002 tot nu. Op vier verschillende manier ervaren bezoekers hun verhaal. Door tekst, door filmpjes en vitrines. Ook is er een leestafel met biografieën, maar dat is voor mensen die echt geïnteresserd zijn", legt Martens uit. Achter het glas van de vitrines komt het verhaal nog meer tot leven door de persoonlijke voorwerpen, die door de vrouwen zijn uitgeleend. Diploma's, foto's, medailles, ze zijn de stille getuigen van een carrière in de mannenwereld van de Luchtmacht. Ook de eerste vrouwelijke F-16 vlieger, Manja Blok, deelt haar verhaal. Een hoogtepunt in de tentoonstelling volgens samensteller Ireen Mast. "Te zien is onder andere haar vliegeroutfit. En in woord en beeld vertelt zij over haar ervaringen en beweegredenen om vlieger te worden."

Tijden veranderen

Dat de tijden veranderen, bleek ook binnen de Koninklijke Luchtmacht. Langzaamaan verworven de vrouwen een steeds sterkere positie. In 1971 werd zelfs wettelijk vastgelegd dat vrouwen binnen de Luchtmacht dezelfde taken moesten krijgen als mannen. Er is dus veel verbeterd ten opzichte van de eerste jaren. Toch blijft het percentage vrouwen bij de KL maar klein. "Maar 9 procent van de werknemers binnen de luchtmacht is vrouw", vertelt Martens. Waarom dat is? "Het blijft een mannenberoep. Je bent veel van huis of intern, en het is gevaarlijk." Aan Defensie zelf ligt het in ieder geval niet. Dit is ook te zien in de tentoonstelling, waar positiekleding voor vrouwen in de luchtmacht te zien is.

Militaire Luchtvaart Museum

Maar er is meer in het Militaire Luchtvaart Museum, dan alleen herinneringen. Alles wat je wilt weten over vliegtuigen en de luchtmacht vind je hier. En de toegang is bovendien gratis! In de Snijdershal ga je terug in de tijd. Genoeg te zien, want in de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde de militaire luchtvaart zich razendsnel. Jachtvliegtuigen, helikopters en lestoestellen staan in de Vreeburghal. Hier is alles te zien van 1950 tot nu. Maar het allerleukste komt nog: het Flying Centre. Volg hier een opleiding tot vlieger! Door deze eigen ervaring leer je nog veel meer over de geheimen van het luchtruim.

Laatst gewijzigd: 2011-08-08 08:57:38 · Gepubliceerd: 20 juli 2011 - 676