Dagje uit voor filmliefhebbers: bezoek Martin Scorsese in EYE

Duik in het leven van Italiaanse immigranten, eenzame helden en gangsters

EYE Amsterdam Nieuws door
Foto 1. Het futuristisch uitziende gebouw van EYE. Foto: Dennis Guzzo.

archief oud artikel 27 juni 2017 Cultuur Amsterdam, Noord-Holland Het is de ultieme tip voor een dagje uit in de zomervakantie: lekker op bezoek bij Martin Scorsese, want zo voelt het als je Martin Scorsese - The Exhibition binnenloopt in EYE. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste Amerikaanse filmregisseurs van de afgelopen vijftig jaar. Als zoon van Italiaanse immigranten, groeide Scorsese op in een wereld waarin niet alleen familie, geloof en vertrouwen centraal stonden maar die ook doordrenkt was met de Italiaanse maffia. Dat zie, hoor en proef je terug in zijn films en dus ook in de tentoonstelling. Wij raakten diep onder de indruk van deze man die je zeker een levende legende mag noemen.

Inspiratie uit Little Italy

In de hele tentoonstellingsruimte, die aanvoelt als een futuristische grot, worden we overladen met filmfragmenten uit films als Taxi Driver (1976), The Wolf of Wallstreet (2013), Raging Bull (1980) en Mean Streets (1973). In alles proef je de sterke link tussen het persoonlijk leven van Scorsese en zijn films. Zo haalde hij bijvoorbeeld voor de filmmuziek van Mean Streets inspiratie uit de geluiden die hij 's nachts hoorde uit de appartementen, straten en bars in Little Italy, een Italiaanse wijk in New York waar hij als kind opgroeide. Robert De Niro en Leonardo DiCaprio, beste maatjes met Scorsese, komen regelmatig op beeld voorbij. Zij spelen vaak een hoofdrol in Scorseses films. Even verderop zien we de regisseur aan het werk. Hij wil een film uitbrengen met een script van Hitchcock die, tot zijn grote frustratie, een pagina mist. Scènes uit de onafgemaakte film wisselen zich af met het guitige gezicht van Scorsese die heel droog en grappig commentaar geeft.

Bokshandschoenen van Robert De Niro

Niet alleen filmfragmenten en persoonlijke fragmenten waarin Scorsese wordt geïnterviewd passeren de revue, maar ook ruim 400 objecten en documenten uit de privécollecties van Martin Scorsese en Robert De Niro. Bijvoorbeeld het storyboard van de film Raging Bull (1980). Hierop zie je hoe Scorsese tot in detail een scène uittekent waarin hoofdrolspeler Robert De Niro, die een agressieve succesvolle bokser speelt, een kaakslag uitdeelt. Iets verderop pronken in een vitrinekast de oorspronkelijke boksshorts en bokshandschoenen die De Niro in de film Raging Bull droeg. Dat Scorsese zijn scenès tot in detail uitwerkt typeert hem. Als een ware architect plant hij de complexe structuur van zijn films. Zo legt hij de opbouw van een film frame voor frame vast in storyboards (ook te bewonderen in de tentoonstelling) en schetst hij de volgorde van de beelden. Het is bijzonder om op de achtergrond beelden van de film te zien en je in dezelfde ruimte langs tastbare voorwerpen kunt lopen. Zo hangen er verschillende setfoto's aan de muur, foto's van de regisseur als klein jongetje en zie je de jurk hangen die Cate Blanchett in The Aviator (2004) droeg. Ook interessant zijn de originele filmscripten compleet met aantekeningen van Scorsese in kriebelig handschrift. Wellicht is dat ook meteen de kracht van deze tentoonstelling: het is alsof Scorsese 'himself' je aan de hand meeneemt in zijn persoonlijke wereld en films. Zoals hij zelf zegt over de tentoonstelling: 'Sommige dingen die u hier ziet, zijn letterlijk van de muur of een plank bij mij thuis, in mijn kantoor of montageruimte gehaald. Vele daarvan zijn heel, heel persoonlijk. Dingen uit de woning van mijn vader en moeder. Foto's die daar hingen. Ik hoop dat u door al deze objecten, deze voor mij zo persoonlijke herinneringen, een beetje een indruk krijgt van mijn levenslange hartstocht voor de cinema, en wat films maken voor mij betekent.'

De rol van broers in Scorseses films

Martin Scorsese - The Exhibition is in verschillende categorieën opgedeeld: Familie, Broers, Man en vrouw, Eenzame helden, New York, Cinefiel, Camera, Montage en Muziek. Broers spelen een grote rol in veel van zijn films. Scorseses oudere broer vertelt over z'n broertje 'Marty' die vroeger vaak ziek was en hoe hij altijd een oogje op hem hield. Die beschermende rol zie je veel terug in zijn films: vaak is er een man die iets op zijn kerfstok heeft en neemt een ander daar tegen zijn wil in verantwoordelijkheid voor. Even verderop leren we dat de 'Marty' al op jonge leeftijd verknocht raakte aan de films van Alfred Hitchcock. Leuk weetje: eigenlijk wilde Scorsese ook wel fotograaf worden. Met enige zelfspot vertelt hij dat hij daar niet erg goed in bleek te zijn. 'Ik begrijp licht gewoon niet', klinkt het uit een van de geluidsboxen. 'Eigenlijk omdat ik nooit veel licht zag. We woonden op twee hoog aan de voorkant. Het was gewoon een behoorlijke donkere buurt. Daarom hou ik ook van gangen, van liftschachten en dat soort dingen.'

Trailer: Martin Scorsese - The Exhibition

Handige weetjes over EYE

  • Om bij EYE te komen vanaf station Amsterdam Centraal neem je de gratis pont (richting Buiksloterweg) om het IJ over te steken.
  • In de filmzalen van EYE draait tot en met 3 september 2017 (tijdens de periode van de tentoonstelling) een filmprogramma met iconische films als Taxi Driver (1976), Goodfellas (1990), The Age of Innocence (1993) en documentaires van Scorsese dat hij persoonlijk samenstelde.
  • Sluit je bezoek aan EYE af in het prachtige restaurant en praat na over Martin Scorsese onder het genot van een hapje of een drankje met uitzicht over het water.
  • EYE is ook leuk voor kinderen: er is een interactieve videotour EYE walk waarin je leert over de special effects in films als Dolfje Weerwolfje en Star Wars en een speurtocht die je door de filmwereld leidt aan de hand van leuke puzzels en opdrachtjes.
  • EYE beschikt over vier filmzalen waar van 's morgens vroeg tot 's avonds laat films draaien.
  • Op de benedenverdieping vind je het Panorama, een vaste tentoonstelling met filmapparaten die belangrijke momenten in de geschiedenis van de cinema markeren, waaronder een Mitchell - een 35mm-camera waarmee veel grote Hollywoodfilms zijn opgenomen.
Foto 2. Martin Scorsese aan het werk in zijn jonge jaren. Foto: Redactie DagjeWeg.NL
Foto 3. Persoonlijke items en foto's uit de privécollectie van Martin Scorsese. Foto: Redactie DagjeWeg.NL
Foto 4. Foto's van Robert De Niro voor de film Raging Bull. Foto: Redactie DagjeWeg.NL
Foto 5. Het restaurant van EYE met adembenemend uitzicht over het water. Foto: Redactie DagjeWeg.NL

Laatst gewijzigd: 2017-06-28 07:43:37 · Gepubliceerd: 2017-06-26 08:19:50 - 1056