1

Ontsnappen aan armoede in de Proefkolonie

Beleef het bestaan in de Koloniën van Weldadigheid in Frederiksoord

Nieuw: Museum De Proefkolonie in Frederiksoord Nieuws door
Foto 1. Museum De Proefkolonie biedt een echte beleving. Foto: Museum De Proefkolonie / Kim Stellingwerf

1 mei 2019 bijgewerkt: 25 augustus 2021 Geschiedenis Frederiksoord, Drenthe Arme gezinnen in de 19e eeuw; hun leven kreeg een wonderlijke wending in de Koloniën van Weldadigheid. Geselecteerde gezinnen, ergens uit de stad geplukt, starten min of meer een nieuw bestaan op het Drentse platteland. Een ambitieus project om de verpauperde burgers opnieuw op te voeden en van de armoede te verlossen. Hoe dat was en wat het opleverde? Stap binnen in het nieuwe Museum De Proefkolonie in het Drentse Frederiksoord en volg de route van een arm gezin uit de Randstad, op weg naar een nieuw leven. Een opmerkelijke geschiedenis.

Cultuurshock in de Proefkolonie

In het Drentse Frederiksoord opende de ambitieuze generaal Johannes van den Bosch zijn eerste proefkolonie. Hij wilde iets doen tegen de armoede in de steden en bedacht een plan om verpauperde gezinnen tot zedelijke burgers op te voeden. Arme gezinnen, speciaal geselecteerd, kregen in de eerste kolonie in Frederiksoord een boerderijtje toegewezen met alle middelen om een redelijk bestaan op te bouwen. Deze kolonisten kwamen vaak uit de Randstad, waar ze in armoede en honger waren vervallen. Het Drentse platteland betekende voor hen een ware cultuurshock. In het nieuwe Museum De Proefkolonie, open vanaf 1 mei, reis je mee met vijf denkbeeldige gezinnen, die begin negentiende eeuw de armoede en honger in de Randstad achter zich lieten voor een leven in een kolonie.

Echte armoede kun je ruiken

Hoe het is om in armoede te leven, echte armoede, kunnen we ons dat nu nog voorstellen? In Museum De Proefkolonie ervaar je het armoedige bestaan van heel dichtbij. Je kunt zelfs ruiken hoe het in het begin van de negentiende eeuw in een achterstandswijk rook! In een film zie je vervolgens hoe de kolonisten uit de stad aankomen in Drenthe, waar 52 boerderijtjes op de gezinnen wachten. Er is onderwijs, zorg en er zijn kerken; alles is er op gericht op de verpauperde stedelingen op te voeden tot nette, zelfvoorzienende burgers. De voorzieningen in deze eerste kolonie zijn veel beter dan in de rest van Nederland, ook wel de bakermat van onze verzorgingsstaat genoemd. Museum De Proefkolonie zie je hoe veel invloed de geschiedenis van deze en andere Koloniën van Weldadigheid hebben gehad.

Museum en omgeving

Buiten rond Museum De Proefkolonie zie je nog de sporen van het leven van de kolonisten. Je kunt wandelend of op de fiets de koloniehuisjes bekijken en ook het kerkje en een aantal scholen staan er nog. Bij het Tourist Info Punt, in het museum, is informatie beschikbaar over de mooiste fiets- en wandelroutes in de omgeving. En dat is, met drie natuurparken rondom het museum, een prima idee!

Tip: bekijk meer uitjes in Drenthe en plan een dagje weg in de schitterende omgeving van Frederiksoord.
Foto 2. Volg de gezinnen op weg naar de kolonie in Frederiksoord. Foto: Museum De Proefkolonie / Kim Stellingwerf
Foto 3. Hoe was het bestaan van de gezinnen in de kolonie? Foto: Museum De Proefkolonie / Kim StellingwerfFoto: Museum De Proefkolonie / Kim Stellingwerf

Laatst gewijzigd: 2021-08-25 17:50:35 · Gepubliceerd: 1 mei 2019 - 4312