door

Sfeervolle herfstwandelingen rond Wolfheze

Foto 1. Laat je betoveren door de geheimzinnige schoonheid van de omgeving rond Wolfheze. Foto: Joey Haalboom

Van weidse vergezichten tot mysterieuze wodanseiken

18 november 2024 Natuur Wolfheze, Gelderland Ga lekker de buitenlucht in en maak een verfrissende herfstwandeling in de bossen rond Wolfheze op de Veluwezoom. Onder je voeten knispert het pad en kleurrijke bladeren bedekken de grond. Ontdek de eeuwenoude Wodanseiken en prehistorische grafheuvels in het landschap. Al wandelend valt er veel te zien, zoals natuurgebied Planken Wambuis, buurschap Oud-Reemst en het verdwenen dorp Oud Wolfheze. Ga op ontdekkingstocht en ervaar de geheimzinnige schoonheid van deze unieke omgeving.

Planken Wambuis

Het parkeerterrein van restaurant Planken Wambuis is de ideale uitvalsbasis voor een indrukwekkende tocht. Je kunt je wandeling in bijna iedere richting beginnen. Naarmate je verder het natuurgebied inloopt nemen de wind en het getjilp van de vogels het geraas van de N224 over. Al na een paar bochten waan je je ver weg van de bewoonde wereld. Het betoverende landschap draagt daar zeker aan bij. Bos, hei, stuifzand wisselen elkaar in rap tempo af. Op de strategisch geplaatste bankjes geniet van je van weidse uitzichten en kun je mijmeren over de oorsprong van het gebied.

Foto 2. Weidse uitzichten op Planken Wambuis. Foto: Jan-Willem van Ree

In nevelen gehuld

Wat de naam Planken Wambuis precies betekent, is nog altijd in nevelen gehuld. Het zou kunnen verwijzen naar een oude houten hut. In 1782 was er in ieder geval al een herberg die in 1926 plaatsmaakte voor het huidige restaurant. Ook letterlijk beleef je in de herfst geheimzinnige nevels die in de schemering het landschap bedekken. Met een beetje fantasie kun je je voorstellen dat ze aanleiding gaven tot spannende volksverhalen. Overdag loop je de kans bijzondere dieren tegen te komen. Door open stukken heide met elkaar te verbinden ontstaan corridors voor allerlei soorten dieren. Gedurende het seizoen wordt het gebied bewoond door vlinders, sprinkhanen, zandloopkevers en reptielen zoals de zandhagedis.

Foto 3. Op een onverwacht moment kom je zomaar een Bont zandoogje tegen. Foto: Jan-Willem van Ree

Vliegtuigcrash

Planken Wambuis ademt niet alleen oude tijden. In de nadagen van de Tweede Wereldoorlog speelt het gebied eveneens een grote rol tijdens de Slag om Arnhem. Op 23 september 1944 wordt door de Duitse Luftwaffe een Britse Stirling Bommenwerper neergeschoten en komt het toestel met brandende motor in het bos bij de Oud-Reemsterheide terecht. Een groep verkeerd gedropte parachutisten ziet de crash en ontfermt zich over de enige twee overlevenden van de vliegramp. In het diepste geheim worden ze door het Edese verzet dwars door de vijandelijke linies in veiligheid gebracht. De plek van het getroffen vliegtuig kun je nog steeds bezoeken. Een klein monument herinnert aan de slachtoffers van de gecrashte bommenwerper.

OERRR-grond van Oud-Reemst

Een prachtig gedeelte van Planken Wambuis is de buurschap Oud-Reemst. Hier vind je een schilderachtig stukje heide, omzoomd met monumentale boomgalerijen. Zeker in de vroege herfst zorgt de door het bladerendek schijnende zon voor bijzondere lichteffecten. Vanaf de observatiepost speur je naar pony’s en robuuste Spaanse Sayaguesa-runderen, die rustig grazen op de open graslanden. Ook loop je de kans om oog in oog te staan met een wild zwijn, ree of edelhert. Voor de kinderen is er de bijzondere speelplek OERRR. Leef je uit op de Klanken Rambuis xylofoon waarvan ieder stammetje zijn eigen toonhoogte heeft. Ook kun je een kijkje nemen bij het bijenhotel. Wist je bijvoorbeeld dat er alleen al op Planken Wambuis honderd verschillende soorten bijen leven? Helaas worden ze bedreigd door het verdwijnen van wilde bloemen.

Foto 4. De door de bladeren schijnende zon zorgt voor een bijzonder lichtspel op de wandelpaden. Foto: Jan-Willem van Ree

Schilderachtige wodanseiken

Dat laatste geldt allerminst voor de groep eeuwenoude eiken die in je de bossen rond Wolfheze aantreft. Deze zogenoemde Wodanseiken in natuurgebied de Wolfhezerheide behoren tot de bekendste bomen van Nederland. Hoewel ze niet groot zijn, zijn ze wel erg oud, met schattingen van 400 tot 600 jaar. Voorheen stonden ze in een open heidelandschap, maar vandaag de dag worden ze omringd door een gemengd bos. In de negentiende eeuw spraken monumentale bomen enorm tot de verbeelding. Zo werd de naam 'Wodanseik' rond 1850 bedacht door onder meer de landschapschilders Johannes Werardus en Gerard Bilders van de 'Oosterbeekse School'. Johannes Wernardus legde de eiken ook vast. En zeg nu zelf, zoveel zijn de bomen in de afgelopen 150 jaar niet veranderd.

Foto 5. Wodanseiken geschilderd door Johannes Wernardus Bilders. Foto: Amsterdam Museum © Johannes Wernardus Bilders via Wikimedia Commons

Het verdwenen dorp Oud-Wolfheze

Als je toch in de buurt van Wolfheze bent, neem dan ook een kijkje in het bos waar het verdwenen dorpje Oud-Wolfheze moet hebben gelegen. Waarschijnlijk is de omgeving van Wolfheze al voor 800 bewoond geweest. Zo zijn er zo’n twintig grafheuvels gevonden. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog verwoestten de Spanjaarden het dorp, wat het einde betekende van het oude Wolfheze. In het gebied dat nu Laag-Wolfheze wordt genoemd werden in de negentiende eeuw de fundamenten van een elfde-eeuws kerkje gevonden. De plek is nog steeds te zien door een verhoging in het landschap. Op informatieborden lees je meer over het wel en wee van Oud-Wolfheze, maar ook zonder die kennis geniet je van de prachtige natuur.

Foto 6. De terp waarop het middeleeuwse kerkje van Oud-Wolfheze stond. Foto: Jan-Willem van Ree

Meer tips in de natuur

Foto 7. Vanonder het bladerendak van een oude beuk heb je prachtig zicht op het open veld. Foto: Joey Haalboom

Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2024-11-18 17:54:16 · Gepubliceerd: 18 november 2024 - 481