Echte lichamen geven alles bloot

Levensechte biologieles in Body Worlds

Bezoek Body Worlds: The Happiness Project Reportage door

archief oud artikel 15 januari 2014 Toerisme Amsterdam, Noord-Holland Wie herinnert zich de biologielessen van vroeger nog? Een beetje giechelen om sommige lichaamsdelen, die toen alleen in plastic of op papier te bewonderen waren. Kunstenaar Gunther von Hagens maakt in zijn tentoonstelling Body Worlds biologielessen levensecht met geprepareerde lichamen, waarvan de inhoud tot in detail te zien is. De redactie van DagjeWeg.NL bezocht deze tentoonstelling.

In de tentoonstelling Body Worlds maken mensen een reis door het menselijk lichaam, van begin tot einde. Al bijna twaalfduizend mensen uit de hele wereld doneerden hun lichaam aan dr. Gunther von Hagens. Met de speciale plastinatiemethode heeft hij de lichamen zo bewerkt dat iedereen ze op een unieke manier kan bekijken. Als compleet lichaam, in dunne lichaamsschijven of slechts het bloedvatenstelsel. Bij de kassa krijgen bezoekers al meteen een waarschuwing. "Er vallen inderdaad wel eens mensen flauw," vertelt een medewerkster. "Afgelopen weekend nog zijn er twee mensen afgevoerd per ambulance. Opvallend: de mensen die flauwvallen, zijn allemaal mannen."

Echte mensen

Het eerste wat opvalt aan de tentoonstelling zijn de complete lichamen, die zonder huid hun hele inhoud blootleggen. Het is bijna niet te geloven dat al deze spieren, pezen en organen samen ooit een écht levend mens waren. Nu staan ze achter glas en laten ze de monden van bezoekers openvallen. Bloedrode spieren, wit vet op de billen en een tipje van de organen achter de ribbenkast. Er is een saxofonist te zien, met een holle rug om zijn instrument goed te bespelen. Een vrouw balanceert met de toppen van haar tenen over de evenwichtsbalk en een stoere stuurman gebruikt zijn armen om het roer in de goede richting te draaien. Deze lichamen zijn met opzet in deze verschillende posities gezet. Zo is te zien bij welke activiteit welke spieren worden gebruikt.

Een hoofd door de helft

Met ogen, wimpers en wenkbrauwen hebben de lichamen nog echte menselijke trekjes. De basketballer is een stoere vent en een vrouw op een schommel lijkt verleidelijk te kijken. Eng of vies zijn zeker niet de juiste woorden om de tentoonstelling te beschrijven. Want hoewel de lichamen menselijk lijken, zijn het eerder etalagepoppen dan echte personen. Waar wel veel mensen snel van weglopen, is een dwarsdoorsnede van een hoofd. Dit hoofd is geen plastische etalagepop, maar nog steeds voorzien van huid en haar, en daardoor een echt mens. Zijn gezicht is precies doormidden gesneden. Daardoor zie je niet alleen zijn vredig gesloten ogen, maar ook zijn hersenen. Wie de man was, blijft voor altijd een raadsel. Want bij de tentoonstelling staan de lichamen in het middelpunt en niet de achtergrond van de personen zelf.

Gezond en ongezond

Von Hagens wil met Body Worlds ook laten zien welke gevolgen bepaalde ziektes en levensstijlen hebben. Op verschillende tafels liggen allerlei soorten organen. Zoals een gezonde long en een zwarte long van een roker. "Kijk, een lever van een alcoholist", roept een jongen naar zijn moeder. Een verschrompeld ziek levertje ligt naast een gezonde glanzende lever. Ook is er een dwarsdoorsnede van een borst met kanker te zien en twee dwarsdoorsnedes van een dijbeen. Eentje van iemand met obesitas en een dijbeen van een gezond mens. Hagens geeft ook tips voor een gezond leven, zoals veel bewegen, optimisme en zorgen voor je medemens.

Baby's in een hoekje

In de tentoonstelling zitten ook stiekeme hoekjes, waar veel mensen per ongeluk voorbijlopen. Zo is er een ruimte met verschillende soorten foetussen, van embryo tot een compleet ontwikkelde baby. Achter een ander hoekje is de bevruchting te zien. Lichamen in verschillende standen roepen bij veel mensen nog steeds gegiechel op. Want hoewel de biologieles van Hagens levensecht en bloedserieus is, wordt er hier net zoveel gegiecheld als bij de biologieles van vroeger.

Er deden rondom Body Worlds veel geruchten de ronde over hoe wetenschapper Gunther von Hagens de lichamen verkregen zou hebben. Toch is er geen twijfel mogelijk over waar de lijken vandaan komen: uit een donorbestand van ruim 14.000 donoren, waarvan 64 uit Nederland.

Video: reportage naar Body Worlds

Foto 1. Dwarsdoorsnede van een mannenhoofd. Foto: Redactie DagjeWeg.NL

Laatst gewijzigd: 2020-06-10 15:27:09 · Gepubliceerd: 2010-10-21 10:18:31 - 52342