1

Dit blijft tussen ons: het mislukte porselein van de Chinese keizer

'Verboden Porselein' verovert Museum Prinsenhof in Delft

Verboden Porselein - Exclusief voor de keizer Nieuws door
Foto 1. Museum Prinsenhof ligt in het hartje van het centrum. Foto: NBTC Marketing

archief oud artikel 7 april 2017 Cultuur Delft, Zuid-Holland Vijfhonderd jaar geleden was het een grote business: porselein maken voor de Chinese keizer. Vazen, kopjes, kaarsenhouders: voor de beste man was alleen het mooiste porselein goed genoeg. De 'misbaksels' van de productie werden daarom ook kapot gegooid. Een schilderfoutje, verkeerde kleuren, de oven die te heet stond... Gelukkig voor ons hebben Chinese archeologen in de jaren tachtig bergen met scherven porselein gevonden en zijn ze aan het puzzelen geslagen. Honderden prachtige objecten kwamen tevoorschijn. Weliswaar met wat foutjes, maar dat maakt het juist extra interessant. In Museum Prinsenhof Delft bewonder je deze keizerlijke objecten in Verboden Porselein - Exclusief voor de keizer. Conservator Suzanne Kluver: "Ieder object heeft z'n eigen verhaal, zoals de vaas die de keizer erg heeft beledigd. Wij hadden het nooit mogen zien, dat maakt het zo bijzonder!"

De draak die de keizer beledigde

Met zijn kronkelige lijf en grote klauwen is hij zelfs vanachter het glas nog intimiderend. De rode draak op de porseleinen vaas brengt je terug naar het China van 1400. Het lugubere dier is het hoogste dier uit de Chinese dierenriem en staat, wanneer hij vijf tenen heeft, symbool voor de keizer. Maar wacht eens: deze draak heeft zes tenen! "De schilder heeft er per ongeluk zes tenen van gemaakt", vertelt Suzanne. "Dit was destijds dus een grove belediging voor de keizer. Ongeschikt voor in het paleis dus." De vaas werd linea recta naar de stort gebracht. "Tijdens het produceren van keramiek kan er van alles misgaan. De stukken die in Verboden Porselein: Exclusief voor de keizer te zien zijn, waren voor het keizerlijk paleis bestemd. Wij hadden het nooit mogen zien, waardoor het dus extra bijzonder is dat het is opgegraven en gerestaureerd. De porseleinen kunstwerken die je ziet, zijn allemaal rond de vijfhonderd jaar oud en kwalitatief van het hoogste niveau."

Een kip van 26 miljoen

Wandel door het museum en volg de tijdlijn van vijf machtige dynastieën uit de Verboden Stad, Beijing. Aan de hand van hun porselein zie je wat iedere keizer wilde uitdragen. Bij keizer Chenghua hoort bijvoorbeeld het 'Kippenkopje'. Op het eerste gezicht een ontbijtschaaltje, maar het verhaal erachter is gigantisch. Suzanne: "Precies zo'n zelfde Kippenkopje is een aantal jaar geleden door een rijke Chinese verzamelaar gekocht voor 26 miljoen euro. De kip met de haan en kuikens staan in China voor familie, voor het krijgen van kinderen. Het was het favoriete symbool van keizer Chenghua; hij wilde heel graag zijn naam doorgeven en machtige zonen krijgen. Het is heel interessant dat wij daar ook een kopje van hebben - dat dus kennelijk niet het allermooiste was." Veel van het porselein heeft ook een onduidelijke betekenis. Eén object lijkt op een soort lamp met drie bollen. Wat zou het geweest kunnen zijn? Laat je creativiteit de vrije loop!

China's appels in Delft

Dat het Chinese porselein naar Museum Prinsenhof Delft is gebracht, is niet geheel willekeurig. Want welke plek in Nederland kan ons nu meer leren over keramiek dan Delft? "Nadat je het Chinese porselein hebt gezien, loop je via een spoor door het museum naar onze vaste opstellingen in Delfts blauw. Hier laten we de de verbindingen zien tussen de twee landen. Zoals de Delfts blauwe tuinvaas, waarin vaak sinaasappelboompjes werden gezet in de zeventiende eeuw. Deze vrucht komt oorspronkelijk uit China, vandaar de naam sinaasappel: China's appel!" Meer van deze kleine verhaaltjes lees je op de beschrijvingen. Ook zie je in de tentoonstelling hoe het Delfts aardewerk precies werd gemaakt. Op filmpjes en foto's leer hoe je de keramiekproductie in z'n werk gaat.

Foto 2. Het porselein dat voor de keizer werd gemaakt. Foto: Museum Prinsenhof Delft
Foto 3. Links: Vaas, 1402-1424, porselein, Archeology Institute Jingdezhen. Rechts: Kippenkopje, 1464-1487, porselein, Archeology Institute Jingdezhen. Foto's: Museum Prinsenhof Delft

Laatst gewijzigd: 2017-07-10 15:45:52 · Gepubliceerd: 7 april 2017 - 1452