Bizarre kunst in Groninger Museum

Tentoonstellingen in het Groninger Museum strijden om aandacht

Groninger Museum Reportage door

archief oud artikel 7 april 2010 Groningen, Groningen Bijna niet te missen: het Groninger Museum op het museumeiland in Groningen. Net uit de bus gestapt doemt het museum voor ons op. Binnen strijden vier verschillende tentoonstellingen om een dominerende rol. De Duitse kunstenaarsgroep Brücke, modeduo Bernhard Willhelm en Jutta Kraus of één van de andere twee. Naar wie gaat onze stem?

Binnen in het museum dalen we af langs een trap van mozaïek en komen uit op een knooppunt. Even is het moeilijk om te kiezen, want welke tentoonstelling gaan we als eerste bekijken? De keuze valt op de tentoonstelling Bernhard Willhem & Jutta Kraus. Het werk van dit modeduo schittert op het Groningse toneel in ruim opgezette zalen. De ontwerpen zijn allesbehalve wat we verwachten van mode. Geen glitter en glamour, maar complete kunstinstallaties waarin de mode centraal staat. Bernhard Willhem en Jutta Kraus halen hun inspiratie onder meer uit Duitse folklore en historische kostuums, en dat is te zien. De eerste opstelling bestaat uit verschillende personen met middeleeuwse broeken en kousen. Eendrachtig verbonden door hun wollige pruiken laten zij een heel ander modebeeld zien dan de haute couture in steden als Parijs en Milaan. Hun kleding is een aaneenschakeling van kleine details. Prachtige gelakte schoentjes, kousen met strikjes en mooie knoopjes.

Levende schilderijen

Bernhard Willhelm studeerde aan de Koninklijke Academie voor de Schone Kunsten Antwerpen. Samen met Jutta Kraus, die studeerde aan de Universiteit van Westminster in Londen, startte hij een kledinglijn. In tien jaar tijd stelden zij meer dan 30 collecties samen. Bijzonder aan hun werk is dat het boven de mode uit stijgt. De getoonde ontwerpen in het Groninger Museum zijn gepresenteerd als installaties of tableau vivants -levende schilderijen-. Atletische figuren staan opgesteld in sportieve kledij tussen geopende verfblikken. Alles om hen heen suggereert beweging. In een andere zaal dragen skeletachtige poppen vrolijke kleding, terwijl ze omringd worden door een wietplantage. Enorme joints illustreren hun positie. De achterliggende gedacht is voor een doorsnee bezoeker niet zomaar te begrijpen. Een groepje scholieren denkt naast ons hardop na over de bedoeling van dit kunstwerk. 'Ik denk hippies', trekt één van hen een bondige conclusie. Wij denken het ook.

Brücke

Het waren echte levensgenieters, de leden van de Duitse kunstenaarsgroep de Brücke. In harmonie werkten de schilders samen en zochten voor ontspanning de natuur op. Dit dagelijks leven leverde de inspiratie voor hun werk. Van deze werken zijn er in het Groninger Museum 150 te zien, waar de levenslust van af spat. De Brücke leden Ernst Ludwig Kirchner, Erich Heckel, Karl Schmidt-Rottluff, Fritz Bleyl, Max Pechstein, Emil Nolde, Cuno Amiet en Otto Mueller drukten allen hun eigen stempel op de kunstenaarsgroep. Samen gelden zij als één van de pilaren van het expressionisme. In de tentoonstelling Duits Expressionisme 1905-1913 ontdekken wij het verschil tussen de kunstenaars.

Levenslust

Wat al snel opvalt is de schetsmatige manier van schilderen. Waar het ene schilderij bijna een kindertekening lijkt, is het volgende met meer details ingekleurd. Maar de kleine details ontbreken. Daar is het de schilders dan ook niet om te doen. Het gaat niet om een weergave van de werkelijkheid, maar het laten zien van een gevoel, een moment. Als onderwerp worden vaak landschap, naakt, entertainment en stadsgezichten gekozen. Dit is in het Groninger Museum duidelijk te zien. Één schilderij van Ernst Ludwig Kirchner komt het meest naar voren. Een jong meisje zit ongedwongen, bijna verveeld op een stoel. Kirchner en Erich Heckel schilderen vaak jonge kinderen, geboeid door hun spontane gedrag. Otto Mueller kende een andere fascinatie: zigeuners. Uit de schilderijen blijkt zijn bewondering voor hun leefwijze door de kleuren en de rust die de mensen uitstralen. Zo nemen de verschillende kunstenaars ons mee naar hun belevingswereld. Ontdek het zelf in het Groninger Museum.

Circle of Trust

Een stap over de drempel van Circle of Trust en we zijn in een andere wereld belandt. Bizarre kunstwerken van styrofoam in felle kleuren lijken eerst een verzameling van voorwerpen en personen. Een hoofd, een pilaar, een arm. Het is het werk van Folkert de Jong, een opvallende Nederlandse kunstenaar. Hoewel zijn werk op het eerste gezicht nogal abstract lijkt, kennen zijn sculpturen van styrofoam vaak een historische achtergrond. Zo is het kunstwerk Operation Harmony gebaseerd op de lynchpartij op de gebroeders De Witt. De hoofden die op de pilaren balanceren zijn van Balthasar Gerards, J.P. Coen, Aatjan Renders en Baruch Spinoza. Zo krijgt het sculptuur een heel andere dimensie. Met de informatie die het Groninger Museum bij deze tentoonstelling verzorgt gaan onze ogen open. Ook benieuwd naar deze bijzondere kunstwerken?

Puur en grillig

Een serene sfeer hangt er in de tentoonstellingsruimte van het Aziatisch keramiek. Na alle moderne kunst heel wat anders. Omringd door witte gordijnen staan in glazen vitrines de pareltjes van de tentoonstelling Puur&Grillig. Aziatisch keramiek in uiteenlopende vormen staat hier kalm te wachten op bezoekers. Niets vreemds aan, gewoon mooi om naar te kijken. Welke van de vier tentoonstellingen het mooist, het leukst of het meest bijzonder is? Ga zelf maar eens kijken in het Groninger Museum!

Tips voor een leuk dagje uit in Groningen op DagjeWeg.NL! Of bezoek een ander museum.
Foto 1. Max Pechstein Das gelbschwarze Trikot, 1909. Oil on canvas, 68 x 78 cm Brücke-Museum Berlin. © Max Pechstein Urheberrechtsgemeinschaf, Hamburg/Tökendorf
Foto 2. Vrouwencollectie: Herfst/winter 2007/2008 Bernhard Willhelm en Jutta Kraus. Fotograaf: Shoji Fuji
Foto 3. Jutta Kraus. Fotografen: Anuschka Blommers en Niels Schumm, 2009
Foto 4. Ernst Ludwig Kirchner 'Artieste – Marcella, 1910'. Olieverf op doek 101 x 76 cm © Brücke-Museum Berlin
Foto 5. Otto Mueller, Staande zigeunerin met kind, uit de map: Otto Mueller, Zigeuner, 9 gekleurde lithografieën, 1926/27. Kleurenlithografie 68,8 x 50,1 cm © Brücke-Museum Berlin
Foto 6. Folkert de Jong Infinite Silence; The Way Things Are and How They Became Things, 2009. Styrofoam, gepigmenteerd polyurethaanschuim Opstelling variabel ca. 500 x 800 x 190 cm Fotograaf: Aatjan Renders © 2009 OFFICE For Contemporary Art, Amsterdam

Laatst gewijzigd: 2022-12-27 16:31:36 · Gepubliceerd: 7 april 2010 - 1778