Hoe Gerard Philips keer op keer het licht uitvond

En Eindhoven de lichtstad van Nederland maakte

Bezoek het Philips Museum Videoreportage door
Foto 1. Verbind alle punten met je handen bij de Innovation and you Experience. Foto: Philips Museum

24 november 2017 bijgewerkt: 13 februari 2018 Toerisme Eindhoven, Noord-Brabant Begin twintigste eeuw stond Gerard Philips gebogen over rijen glazen bolletjes in zijn kleine, oude fabriek aan de Emmasingel in Eindhoven. In het fabriekje werken dan een handjevol mensen die nog niet kunnen vermoeden hoe wereldbekend Philips gaat worden. Dat hij hier bijna letterlijk het licht uitvind en Philips zich anno 2017 bezighoudt met operaties via virtual reality. Het verhaal van Philips begint bij de droom van Gerard Philips, die grote mogelijkheden in de productie en verkoop van gloeilampen ziet. Ga je mee op reis door de tijd in het Philips Museum in Eindhoven?

Van kaarsen naar gloeilamp

We schrijven het jaar 1858. Gerard Leonard Frederik Philips is zojuist geboren in Zaltbommel als zoon van een rijke bankiersfamilie. Hij groeit op en meldt zich op achttienjarige leeftijd aan bij de Polytechnische School in Delft voor een studie Werktuigbouwkunde. Elektriciteit heeft zijn interesse, maar in Nederland worden de huizen en straten nog verlicht door gaslampen en kaarsen. In Engeland en Schotland daarentegen zijn kaarsen allang op hun retour. Gerard besluit naar Glasgow af te reizen en hier een avondstudie te volgen in elektrisch licht.

Vanaf 30 november lanceert het Philips Museum een augmented reality-tour. In het museum ontdek je met een iPad visuele ruimtes waar je doorheen kunt lopen en 'kijken' met de iPad. Ook zijn diverse spellen die je speelt met de iPad. Het huren van een iPad voor de Philips Design Tour kost € 5,- per persoon bovenop de entreeprijs van het museum.

Philips & Co

Wat omzwervingen in Europa later vraagt de bevriende ingenieur Jan Jacob Reese aan Gerard hoe hij het zou vinden om een eigen productiehuis op poten te zetten, met gloeilampen als product. Beide heren gaan aan de slag met vloeistoffen en kooldraden en ontwikkelen een gloeilamp die langer meegaat, beter licht geeft en lagere productiekosten heeft. Jan Jacob Reese trekt zich terug uit de onderneming, maar Gerard ziet er wel brood in. Hij stapt naar zijn vader voor een flinke financiële injectie en koopt in 1891 voor 12.150 gulden een oud fabriekje aan de Emmasingel. De firma Philips & Co is geboren en Gerard Philips gaat als een ware Willy Wortel voortvarend aan de slag met de productie van gloeilampen.

Aan de Emmasingel

Terug naar 2017. Het oude fabriekje aan de Emmasingel is omsingeld door nieuwbouw. Winkels omhelzen de glazen pui van het Philips Museum en het architectonische hoogtepuntje Blob is te zien vanuit je ooghoek. Als je voor de ingang van het museum staat, heb je werkelijk waar geen idee dat hier het eerste fabriekje van Philips te vinden is, maar daar kom je al snel achter. Bijna gelijk loop je tegen de oude werkkamer van Gerard Philips aan, ingericht alsof het einde van de negentiende eeuw gisteren was. Via foto's leer je de familie Philips en de eerste werknemers van de fabriek kennen: de streng ogende vader Frederik, jongere broer Anton die de zaken deed en de dienstmeid die elke ochtend begon met het oppoetsen van de glazen lampen. Hier begint een reis door de tijd, bij de eerste gloeilampen, de eerste televisielampen, röntgenapparatuur en lp-spelers. Je loopt langs een figuurlijke tijdlijn van Philips, luistert naar de eerste retro cd-speler die Philips promootte via een gesponsorde tour van de succesvolle band Dire Straits en danst op de kaart van Eindhoven om met je voeten alle lichtjes in de stad te laten branden.

DagjeWeg.NL ging langs bij het Philips Museum:

Wereldspeler

Door de handelsgeest van broertje Anton Philips groeide Philips & Co uit tot wereldspeler op het gebied van elektronica. Radio's, föhns, scheerapparaten, gameboys, bioscoopprojector, strijkijzers, koffiezetapparaten, ladyshaves. Heel wat dromen kwamen onder de vaardige handen van de Philipsbroers tot leven en werden via uitgebreide marketingcampagnes wereldkundig gemaakt. Veel posters, brochures en televisiespotjes hebben de tand des tijds doorstaan en kun je bewonderen in het museum. Een paar aanvallen van nostalgie zijn dan ook niet te voorkomen als je door het museum loopt.

In de toekomst

Toch staat niet alleen vergane glorie centraal in het Philips Museum. Vlak voor de uitgang kom je terecht in een interactieve zone met grote schermen. Hier staat de technologie van de toekomst centraal. Check via een röntgenscan hoe de binnenkant van je lichaam eruit ziet. Hoe verder je je hand houdt, hoe dieper de röntgenscan scant, letterlijk tot op het bot. Neem via een vr-bril een kijkje in de operatiekamer van de toekomst of meet welke plekken op je lichaam warm zijn en welke koud. Kom je naar het Philips Museum met kinderen? Speel dan het familiespel Mission Eureka en ontdek een verborgen laag in het museum die voor andere bezoekers niet te zien is. Via iPads die reageren op bepaalde plekken in het museum krijg je opdrachten voorgeschoteld die je zo goed mogelijk moet voltooien.

Gerard Philips

Heb je je ogen uitgekeken en sta je weer bij de uitgang van het Philips Museum? Vergeet dan niet om een groet te brengen aan Gerard Philips. Dit kan bij het plakkaat op het oude fabriekje aan de Emmasingel dat herinnert aan de man die Eindhoven op de wereldkaart zette. Onderaan lees je: 'Gerard Philips maakte hier de eerste Philips gloeilamp'.

Dit vonden wij erg leuk:
  • De Innovation and you Experience is erg leuk. Het is interactief, eens een keer iets anders en je ziet heel goed hoe de nieuwste technologie van Philips werkt.
  • Vergeet niet om even neer te ploffen voor het ouderwetse televisietoestel en zie voetbalclub PSV weer eens kampioen worden.
  • Wie kent 'm nog: de praatpaal van de ANWB. Na 57 jaar trouwe dienst verdween dit Philips-icoon in 2017 langs de snelweg. Voor een ieder die vergeten is hoe zo'n geel gevaarte er ook alweer uitziet, in het Philips Museum kom je er één tegen.
  • Hoewel het museum leuk is voor volwassenen, zijn er ook enkele activiteiten gericht op kinderen. Maak bijvoorbeeld een röntgenscan van de knuffels van het museum en ontdek wat er in hun buik zit.
Dit vonden wij minder leuk:
  • Hoewel het Philips Museum vol staat met apparatuur, is lang niet alles uit te proberen. Er staat een oude spelcomputer met videogame Pong, maar deze doet het niet. Uiteindelijk is het vooral een museum waar je veel kunt bekijken en niet zoveel doen.
  • Het eerste gedeelte van het museum bestaat uit een tentoonstelling van oude Philips spullen. Zeker interessant, maar een echte belevenis is het niet. Het bovenste gedeelte op een leukere manier ingericht, met huiskamers van vroeger.

Maak er een dagje Eindhoven van en bezoek de hotspots van de lichtstad.
Foto 2. Het voormalige oude fabriekje aan de Emmasingel in Eindhoven. Foto: Philips Museum
Foto 3. Loop langs de tijdlijn van technologiebedrijf Philips. Foto: Philips Museum

Laatst gewijzigd: 2018-02-13 17:13:50 · Gepubliceerd: 2017-11-22 16:21:10 - 5986