1

Als een ontdekkingsreiziger naar Batavialand

Stap op een VOC-schip en leer knopen en touwslaan

Zet koers naar Batavialand Reportage door
Foto 1. Op ontdekkingstocht op de replica van het VOC-schip de Batavia. Foto: DagjeWeg.NL

16 augustus 2021 bijgewerkt: 18 januari 2022 Geschiedenis Lelystad, Flevoland Aan boord stappen van een groot houten schip op weg naar een onbekende, verre bestemming. Wie durft het aan? Op VOC-schip de Batavia in Lelystad krijg je een idee van het leven van de bemanning op een schip in de 17e eeuw. En hoe werden de touwen geslagen en geknoopt? Op de werf kom je erachter! Wij zetten koers naar Lelystad met bestemming: Batavialand.

Spetterend watertheater

De werf, het museum of toch eerst naar dat grote VOC-schip? Er is genoeg te zien en te doen in Batavialand! We besluiten eerst het museum te bekijken, waar van alles te zien en te leren valt over de inpoldering van de Zuiderzee. Wat is een polder eigenlijk? Hoe werken dijken en gemalen? Bij binnenkomst duiken we net als de meeste bezoekers meteen het Watertheater in om zelf aan de slag te gaan met water, pompen, sluizen en gemalen. In een grote bak met water maken we hoge golven om het mannetje achter de dijk nat te maken en draaien we eindeloos aan een rad om een bak met water te vullen. Hè, hè, eindelijk krijgt de pop die in bad zit te wachten een plens water over zich heen. Op de verschillende borden geeft ingenieur Cornelis Lely, de bedenker van de Afsluitdijk, extra uitleg. Op de Active Floor zijn de kinderen ondertussen druk met allerlei spelletjes, zoals een uitdagend potje memory over Flevoland.

Varen met de IJsselkogge

Op de volgende verdieping gaat het museum verder over de IJsselkogge, een schip dat in 2010 is gevonden op de bodem van de IJssel. We zien allerlei vondsten die bij het schip hoorden. Een bijl, een schoenzool, een bronzen beker. Het is apart om te bedenken dat al deze spullen ooit echt in gebruik waren. Wat nu in een vitrine ligt was voor de mensen toen waarschijnlijk zelfs heel alledaags. In de interactieve expositie rond de IJsselkogge mogen bezoekers proberen de kogge te besturen met een stok en deze met de kostbare lading in Kampen te krijgen. We schuiven met zand en maken geulen bij de riviertafel waar de kogge doorheen kan varen. De kinderen maken het de kogge wel heel moeilijk door hele hoge bergen van zand te maken. Meer weten over de kogge? Het schip wordt in Batavialand geconserveerd en in een 360 graden view kunnen bezoekers het schip bekijken. Zo ben je alleen al in het museum gerust een paar uur zoet. Ook de Flevowand is heel interessant; een geborduurd kleed van 60 meter met de geschiedenis van de Zuiderzee vanaf de IJstijd tot de 21ste eeuw. Daar zijn kinderen helaas wat minder van gecharmeerd, dus we gaan door naar de werf!

Zeeleeuw van Oranje

Bij de werf mogen kinderen een scheepskat ophalen, die hen persoonlijk rondleidt en onderweg van alles vertelt. Met de pluchen kat op de arm wandelen we de eerste zaal binnen. Hier staat een prachtig scheepsmodel van het schip De Zeven Provinciën: het oorlogsschip van Michiel de Ruyter. De scheepskat begint spontaan te miauwen en weet te vertellen dat Michiel de Ruyter ook wel de Zeeleeuw van Oranje werd genoemd, vanwege de houten leeuw op de voorkant van het schip. Zo'n acht jaar lang is er door de vrijwilligers van het museum aan het scheepsmodel gewerkt, wat echt tot in detail compleet is. Zelfs de stof van de vlag is exact zoals dat van het origineel, vertelt een vrijwilliger ons in de modelbouwruimte. Nu werken de vrijwilligers aan een scheepsmodel van de IJsselkogge.

Let op: de tekst gaat verder onder de video.

Touwslaan op de werf

Op de werf kun je een deel van de replica van de Zeven Provinciën op ware grootte zien liggen. Helaas moest Batavialand in 2013 vanwege financiële redenen stoppen met de bouw van dit schip. Op de werf kom je verder veel ambachten tegen die iets met scheepvaart te maken hebben. Zoals een smederij, zeilmakerij en een beeldsnijderij. We gluren overal even naar binnen en zien de smid aan het werk met gloeiend heet metaal en de houtsnijders maken de mooiste creaties. De kinderen mogen met de hulp van een vrijwilliger zelf een touw slaan of een mooie sleutelhanger knopen. Ook de scheepskat houdt ze lekker bezig met allerlei opdrachtjes onderweg. En daar door de hekken rond de werf heen, lonkt al het VOC-schip de Batavia. De batterij van de scheepskat is na al dat miauwen inmiddels helemaal leeg en zonder kat zetten we dan eindelijk koers naar onze eindbestemming.

Op naar het piratenschip

Om ons heen horen we zo nu en dan al kinderen vragen: ‘gaan we nu naar het piratenschip?' Dat de enorme Batavia tot de verbeelding spreekt is wel duidelijk. We haasten ons naar de kade en beklimmen de hoge trap naar het dek. Een piratenschip, dat is de Batavia zeker niet, maar het schip is wel erg indrukwekkend! Op het dek wordt gewerkt en we moeten eerst even zoeken waar we nu allemaal naar binnen mogen. Maar al gauw dalen we steeds dieper af in het schip, een replica van de echte Batavia die in 1628 naar Oost-Indië voer. Dat afdalen gaat nog niet zo gemakkelijk! De dekken zijn maar laag en volwassenen bewegen zich soms kruipend over de houten vloeren. We lezen dat de soldaten op dit smalle dek zaten en krijgen het al benauwd bij de gedachte. In de kapiteinshut zat je een stuk comfortabeler en we ontdekken daar zelfs een privé toilet! We mijmeren over de opvarenden van de echte Batavia, die vanaf Texel vertrok en zo'n zeven maanden later zonk voor de kust van West-Australië. En dan zijn we toch wel blij dat we op een replica staan en na dit leuke en leerzame bezoek aan Batavialand weer in de auto kunnen stappen naar huis.

Tips voor een bezoek aan Batavialand

  • Ga je met kinderen naar Batavialand? Lees je vast in op de website over wat er allemaal te zien is. Kinderen vliegen vaak van het één naar het ander en op die manier heb je vast wat interessante weetjes paraat om hun aandacht vast te houden;
  • Op drukke dagen kun je het beste eerst naar de werf gaan om mee te doen aan het knopen en het touwslaan. Het kan best druk zijn en na een aantal uren heeft niet iedereen daar zin in.

Meer interessante musea

Foto 2. Wie durft aan boord te stappen van dit VOC-schip? Foto: DagjeWeg.NL
Foto 3. Aan de slag in het Watertheater. Foto: DagjeWeg.NL
Foto 4. Cornelis Lely himself vertelt van alles over polders, gemalen en sluizen. Foto: DagjeWeg.NL
Foto 5. Bij de riviertafel maken we het de kogge niet gemakkelijk. Foto: DagjeWeg.NL
Foto 6. Loop over de werf en ontdek welke ambachten er allemaal met de scheepvaart te maken hebben. Foto: DagjeWeg.NL
Foto 7. Kijk binnen in de smederij en zie de smid aan het werk. Foto: DagjeWeg.NL
Foto 8. Kinderen mogen hun eigen sleutelhanger knopen. Foto: DagjeWeg.NL

Laatst gewijzigd: 2022-01-18 09:15:44 · Gepubliceerd: 2021-08-15 23:18:14 - 3079