Wandel over de Oorlogspaden en volg waargebeurde verhalen
16 september 2024 bijgewerkt: 1 oktober 2024 Geschiedenis Nijmegen, Gelderland Het is alweer 80 jaar geleden dat Gelderland werd bevrijd van de Duitse bezetting. Een mooi moment om stil te staan bij een geschiedenis die we nooit mogen vergeten door 7 bijzondere wandelroutes te lopen, die je meenemen langs de sporen van de Tweede Wereldoorlog. Volg geallieerden, bezetters, onderduikers, verzetshelden en vluchtelingen op deze Oorlogspaden met audiogids en stap terug in de tijd.
7 podwalks nemen je mee naar WO II
Zeven Oorlogspaden door Gelderland, zeven verschillende geschiedenissen vol verhalen. Getoond en verteld op de plekken waar het ook echt allemaal is gebeurd. Maak de redding mee van een Joods baby'tje. Volg het gevecht van Britse soldaten tijdens Operatie Market Garden. Schuif aan bij de capitulatie van het Duitse leger. En sta midden in de wederopbouw na de oorlog. Bij de start van deze bijzondere wandelingen vind je een QR-code. Scan hem met je telefoon en gids Samir Hassan vertelt je over wat je allemaal tegenkomt, ondersteund door video's, geluidsfragmenten, verhalen en augmented reality. Zo komt het verleden weer even tot leven. Dus trek je wandelschoenen aan, scan de QR-code en ga op Oorlogspad!
Foto 2. In de audiotour neem gids Samir Hassan je mee naar het verleden via verhalen, foto's en video's. Foto: opoorlogspad.nl / still uit audiotour OosterbeekOnderduikers in Aalten
Wist je al dat in de Tweede Wereldoorlog één op de vijf inwoners van Aalten onderduikers in huis had? Ja: de 11.000 inwoners hielden niet minder dan 2.500 onderduikers verborgen, onder de neus van een Duits grenswachtdetachement dat in het dorp gelegerd is. Sterker nog: in het huis waar de bezetters een kantoor hebben, houden meerdere mensen zich verborgen op zolder! Op Oorlogspad Aalten volg je één van hen, Jennie Kempink. Je ontdekt de heldendaden van dokter Der Weduwen en het vele verzetswerk van 'ome Jan' Wikkerink, die heel wat mensen helpt vluchten én onderduiken. Daaronder ook een pasgeboren Joodse baby. Ontroerende verhalen die je niet snel weer vergeet. Allemaal in en om dit mooie esdorp.
Foto 3. Bernard Jansen en verrzetsman Bernard van Eerden (rechts) poseren voor de ingang van hun schuilplaats bij Aalten. Foto: Nationaal OnderduikmuseumHeftig drama in Apeldoorn
Het Apeldoornsche Bos is voor en tijdens de oorlog een zorginstelling voor psychiatrische Joodse patiënten. Begin 1943 besluiten de Duitse bezetters dat ze op deze plek een ontspanningsoord voor SS'ers willen, lekker makkelijk aan het spoor en dicht bij de Heimat. Van de ene op de andere dag worden alle patiënten en personeelsleden hardhandig in vrachtwagens gestopt en afgevoerd, direct naar Auschwitz. Niemand van hen overleeft het. Nu vind je er een Herinneringscentrum, waar ook Oorlogspad Apeldoorn begint. Je volgt de jonge Joodse verpleegster Claartje over het terrein en komt overal nog de sporen tegen van dit verschrikkelijke drama. Daar word je wel even stil van.
Zware gevechten in Groesbeek
Aan het eind van 1944 is Nederland bevrijd tot aan de grote rivieren. Tijd om de nog overgebleven Duitse troepen over de grens te vegen, vinden de geallieerden. Op 8 februari 1945 begint Operatie Veritable. Door de enorme troepenmacht van de geallieerden lijkt het voor hen een vrij makkelijke de strijd te worden, maar het gaat mis. Ontdek waarom Operatie Veritable één van de heftigste campagnes van de oorlog wordt en loop over Oorlogspad Groesbeek langs de frontlinie van deze felle strijd. Je volgt Canadese soldaten in actie, een soldaat van de Duitse luchtmacht en een inwoonster die uit Nijmegen vlucht. Onderweg zie je onder andere militair uitkijkpunt De boom van Horrocks en het Canadian War Cemetery.
Foto 4. Amerikaanse parachutisten springen in 1944 boven Groesbeek uit het vliegtuig. Foto: VrijheidsmuseumVastgepind in Oosterbeek
De beroemdste militaire operatie tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland is ongetwijfeld Operatie Market Garden, die uiteindelijk mislukt. Op Oorlogspad Oosterbeek volg je de Britse troepen die daardoor vast komen te zitten in het dorp: vijf helse dagen en nachten van non-stop vechten tegen de Duitsers. Ook de inwoners van Oosterbeek kunnen nergens heen. Met majoor Lonsdale en zijn manschappen loop je de White Ribbon Mile door de Uiterwaarden naar de Rijn - en hopelijk de vrijheid. Onderweg luister je naar de verhalen van Marion Gerritsen, vindt stukjes geschiedenis via augmented reality en leer je de Engel van Arnhem kennen: Kate ter Horst, die haar huis opent voor de vele gewonde soldaten.
De slag om Nijmegen
Voor Operatie Market Garden hebben de geallieerden dringend de Nijmeegse bruggen over de Waal nodig. Na drie dagen vechten zijn ze daar nog steeds niet in geslaagd. Op Oorlogspad Nijmegen maak je kennis met generaal James Gavin en zijn soldaten, die moedig in kleine bootjes stappen en onder zwaar geschut de Waal oversteken om de bruggen via twee fronten in te nemen. Slechts 16 van de 26 bootjes halen de overkant... Vlucht met zuster Josepha Geeve naar de schuilkelder en luister naar de ongelofelijke ontsnapping van Hauptsturmführer Karl-Heinz Euling en zijn bataljon. Ze marcheren brutaal de stad uit alsof ze Amerikanen zijn, gewoon in hun Duitse uniformen.
Foto 5. Britse soldaten steken de Waalbrug over in 1944. Foto: VrijheidsmuseumVerwoesting en wederopbouw in Tiel
Het mislukken van Operatie Market Garden heeft grote gevolgen voor Tiel. Opeens ligt het dorp midden in de frontlinie en krijgt de heftige gevechten en beschietingen tussen de bezetters en de geallieerden over zich heen. Uiteindelijk worden alle bewoners geëvacueerd. Pas in juni na de bevrijding keren ze terug naar hun dorp. Dat er bijna niet meer is, want het centrum is voor het grootste deel verwoest. Tiel moet weer helemaal worden opgebouwd. De sporen van de verwoesting en de wederopbouw zie je vandaag de dag nog steeds terug. Oorlogspad Tiel neemt je mee naar die periode, het Tiel van net na de Tweede Wereldoorlog.
Foto 6. Verwoeste Waterpoort in Tiel. Foto: Collectie Flipje en Streekmuseum TielCapitulatie in Wageningen
Natuurlijk kan een Oorlogspad door Wageningen, de stad van de bevrijding, niet ontbreken. Ga terug naar de tijd van de voedseltransporten, de evacuatie van de bewoners en de bevrijding van de stad op 17 april 1945 door de Britse Infanterie. De bevrijding van een lege stad, want ook de Duitsers zijn ondertussen vertrokken. Niets wijst erop dat Wageningen hét symbool zal worden van de bevrijding van Nederland. Maar dan vindt zo'n tweeënhalve week later de ondertekening van de voorwaarden tot capitulatie plaats in Hotel De Wereld. Waarom juist hier? En klopt de datum van 5 mei eigenlijk wel? Ontdek het allemaal tijdens je wandeling door de binnenstad.
Hoe werken de Oorlogspaden?
- Kies op de site van de Gelderse Oorlogspaden de wandeling die je aanspreekt.
- Ga naar het beginpunt van de wandeling en scan de QR-code op het locatiebord.
- Na het scannen opent direct een audiotour op je mobiel, waar gids Samir je meeneemt op je tocht en allerlei interessante weetjes vertelt.
- Onderweg krijg je video's te zien, luister je naar verhalen en geluidsfragmenten, vind je voorwerpen in augmented reality en voer je opdrachten uit.
- Een kaart wijst je tussendoor de weg naar het volgende punt van de route.
- De Oorlogspaden zijn als wandeling niet te lang - ze duren ongeveer een half uur - maar vertellen je onderweg heel veel.
Gesponsorde bijdrage - Laatst gewijzigd: 2024-10-01 17:06:31 · Gepubliceerd: 16 september 2024 - 3205