
Hier ervaar je ware oases van rust
1 juli 2025 bijgewerkt: 2 juli 2025 Geschiedenis Landelijk Vaak loop je eraan voorbij, zo onopvallend zijn ze. Maar stap je eenmaal een hofje binnen, dan volgt bijna altijd een wauw-moment. Weg van de drukte en het rumoer van de stad voel je ineens stilte, ruimte en tijdloosheid om je heen. Hofjes zijn, net als kerken, stadhuizen of bruggen, onmisbare ankerpunten tijdens een stedentrip. Wist je trouwens dat hofjes een grotendeels Nederlands fenomeen zijn?
Nederland hofjesland
De oorsprong van de hofjes gaat terug tot de late middeleeuwen. Toen de steden groeiden en de huizen kleiner werden, ontstond de behoefte aan plekken waar ouderen in de vorm van een besloten gemeenschap konden wonen. Die plekken werden hofjes: vaak gesticht door kerken of rijke burgers, later ook door stadsbesturen. Eeuwenlang boden ze onderdak aan alleenstaande vrouwen of ouderen. Vandaag de dag zijn er nog honderden te vinden, vooral in hofjessteden als Haarlem, Amsterdam en Leiden. En ze zijn stuk voor stuk een bezoek waard.
Het schilderachtige Bakenessershofje
Haarlem, Noord-Holland - Bij een stedentrip naar Haarlem mag een bezoekje aan het Hofje De Bakenesserkamer niet ontbreken. Het is een van de oudste hofjes van Nederland en werd al in 1395 gesticht. De monumentale zeventiende-eeuwse ingang lijkt zo afkomstig uit een schilderij van Samuel Hoogstraten. Maar anders dan diens illusionistische doorkijkjes, geeft deze poort uitzicht op een schilderachtig hofje. De witte geveltjes met oranje dakpannen stralen je tegemoet. En kijk, de oude waterpomp met baldakijnen afdakje staat er ook nog steeds!
De Franse grandeur van het Hofje van Staats
Haarlem, Noord-Holland - Zo rustiek als het Hofje De Bakenesserkamer aandoet, zo imposant is de ruimtelijke binnentuin van het Haarlemse Hofje van Staats. Blikvanger is de uit de kluiten gewassen zomereik in het centrale prieel. Dit in 1730 gestichte hofje ademt Franse grandeur. Net zo symmetrisch als Paleis Versailles torent het patriciërshuis met royale bordestrap en klokkentorentje boven de huisjes uit. Dit hofje was oorspronkelijk bedoeld voor alleenstaande oudere vrouwen van gereformeerde huize. Nog steeds worden de huisjes bewoond. Extra leuk is dat het opzichterhuisje en de washokjes bewaard zijn gebleven. Het mortuarium daarentegen kreeg een herbestemming als fietsenberging.
Bekijk het beroemdste hofje van Nederland
Amsterdam, Noord-Holland - Het Amsterdamse Begijnhof is misschien wel het beroemdste hofje van Nederland. Deze groene oase met voornamelijk zeventiende-eeuwse gevelwoningen is bijna een dorp op zich. Anders dan de eenvormige hofjes met vaak dezelfde soort huisjes, is hier ieder pand uniek. De begijnen waren dan ook de particuliere huizenbezitters. Een echte must-see is het middeleeuwse houten huis op nummer 34, naar verluidt het oudste huis van Amsterdam! Het Begijnhof is ook bekend vanwege de Waalse Kerk waar regelmatig concerten plaatsvinden. In de rust van het Begijnhof krijgt iedere muzieknoot de aandacht die het verdient.
De begijnen van Breda
Breda, Noord-Brabant - Nog ouder dan dat van Amsterdam is het Begijnhof van Breda. Extra bijzonder is dat de laatste begijn er pas in 1990 overleed. Je begrijpt, alles ademt nog de sfeer van de begijnen. In het poortgebouw vind je als voorproefje op je bezoek een miniatuurtentoonstelling. Zoek je in het hofje huisnummer op 29 dan vind je een authentiek, als museum ingericht, huisje. Hier krijg je een uniek kijkje in de manier waarop de begijnen leefden. De woonkamer en de keuken op de begane grond zien er nog precies zo uit als vroeger!
Maak een tijdreis naar het Hofje van Mevrouw van Aerden
Leerdam, Utrecht - In het Hofje van Mevrouw van Aerden vind je een nog groter opgezet museum. Hier maak je een tijdreis naar de achttiende eeuw toen de schatrijke Maria van Aerden een Familie Vrouwenhofje begon voor voorname dames uit haar eigen familie en die van haar man. Nog altijd wordt het hofje gerund door een verwant familielid. Omdat het al zo lang in de familie is, bleef de architectuur van het hofje ongewijzigd. Veel oude details zijn er nog. Evenals de zeventiende-eeuwse kunstcollectie met daarin Hollands meesters als Jacob van Ruisdael en Philips Koninck.

De verborgen parel van Leiden: het Sint-Annahofje
Leiden, Zuid-Holland - Leiden herbergt een van de intiemste hofjes die Nederland rijk is, het Sint-Annahofje. Dit hofje ligt verscholen achter een onopvallende groene deur aan de Middelstegracht. Bierbrouwer en oud-burgemeester Willem Claesz. stichtte het in 1492. Daarmee is het niet alleen het oudste hofje van Leiden, maar ook het enige dat nog een kapel heeft. Extra bijzonder is dat de kapel de Beeldenstorm van 1566 heeft overleefd. Zo is het natuurstenen altaar in gotische stijl nog helemaal intact. Bovendien behoren de unieke glas-in-loodramen tot de oudste ramen in Nederland die nog op hun oorspronkelijke plek zitten. Geen wonder dat het Hof van Sint-Anna in de Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg staat.
Deze hofjes zijn ook zeker een bezoek waard!
- Bezoek het sfeervolle Hofje Willem Vroessenhuis in Gouda.
- Of neem een kijkje in het Haagse Hof van Wouw.
- Ook in Gouda vind je het Hofje van Letmaet.
- In het Hofje van Wijs en Zonen (Amsterdam) kun je trouwens lekker eten!
- Net zoals in het Haarlemse Hofje zonder Zorgen.

Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2025-07-02 10:56:47 · Gepubliceerd: 1 juli 2025 - 37