Kinderskeletten en CSI onderzoek in familie expo Cold Case Gouda

Ontdek het geheim van de kinderskeletten bij de Sint Janskerk

Museum Gouda Nieuws door
Foto 1. Onderzoek zelf schedels en botten tijdens de familie expositie Cold Case Gouda. Foto: Museum Gouda © Billie-Jo Krul

archief oud artikel 22 januari 2020 Geschiedenis Gouda, Zuid-Holland In 2017 werden ze gevonden tijdens archeologische opgravingen rond de Sint Janskerk in Gouda: tientallen kinderskeletten. Waarom zoveel? En waar zijn ze aan gestorven? Probeer daar zelf achter te komen op de familie expositie Cold Case Gouda, van 22 januari tot en met 3 mei te zien in Museum Gouda. En ontdek hoe je met nieuwe onderzoekstechnieken zelfs raadsels zo oud als deze kinderskeletten kunt ontrafelen.

Net als in CSI

De expositie Cold Case Gouda begint eerst vrij algemeen met de moderne technieken die archeologen tegenwoordig gebruiken om meer te weten te komen over gevonden skeletten en botten. Zoals DNA-onderzoek, gebitsonderzoek en gezichtsreconstructies. Het lijkt wel CSI! Een introductiefilmpje wijdt je in over de cold case zelf, de kinderskeletten bij de Sint Janskerk. Natuurlijk hebben de archeologen die ze vonden al zelf veel onderzoek gedaan. Een tipje van de sluier: de kinderen leefden en stierven in de zeventiende en achttiende eeuw. "Kindersterfte kwam in die periode vaak voor, maar zoveel kinderskeletten bij elkaar is wel zeer uitzonderlijk. Vermoedelijk was er op deze plek een kinderbegraafplaats", vertelt stadsarcheoloog Maarten Groenendijk.

Skeletten en reconstructies

Daarna stap je de zaal in over de cold case van Gouda. De gevonden kinderen blijken tussen de nul en zeven jaar oud te zijn en over drie van hen is al veel ontdekt. Gezichtsreconstructies in 2D laten zien hoe ze eruitzagen en je komt te weten hoe ze waarschijnlijk hebben geleefd. Ook wat verder nog in de graven is gevonden ligt hier. Knikkers en ander speelgoed, beeldjes en zelfs een paar ontroerende grafbriefjes. Net als in de algemene zaal liggen ook hier botten, schedels en hele skeletten. Toch wordt de expositie nergens eng. "We wilden geen spannende sfeer creëren", vertelt Hélène van den Dungen van Museum Gouda, "maar het onderwerp met respect behandelen. Deze expositie is ook geschikt voor kinderen." In de zaal over de kinderen van Gouda hangt ook een intiem schilderij van een dood kindje. Het is een van de topstukken uit het museum: Doodsbed van een kind, rond 1645 geschilderd door Bartholomeus van der Helst.

Zelf op onderzoek

In de Kindermuseumzalen kunnen kinderen zelf aan de slag. Pak een van de botten, open het opdrachtenboekje en ga op ontdekking. Teken twee schedels om beter de verschillen ertussen op te speuren. Puzzel met de botjes in een zakje om te zien of ze van een hand of voet zijn. En onderzoek of de beschadiging op een schedel misschien de doodsoorzaak is. Komt het van een wapen, zoals een bijl? Spannend om uit te proberen of beide matchen! Kom je er even niet uit bij een opdracht, vergelijk het bot dan met je eigen botten. Een professionele truc, want archeologen doen het ook vaak. Aan het eind van het boekje vertelt een score of je een archeologisch talent bent.

Naar de crime scene

De Sint Janskerk waar de kinderskeletten gevonden zijn ligt op een steenworp afstand van Museum Gouda, dus je bent zo op de 'crime scene'. Een bijzonder moment om op de plek te staan waar de skeletjes vandaan komen. Tip: ga ook zeker de kerk in! De Goudse Sint Jan is de langste kerk van Nederland en telt niet minder dan 72 wereldberoemde gebrandschilderde ramen. Binnen staat ook een 3D gezichtsreconstructie van de straatjongen Jacob, die werd ontdekt in een graf in de kerk. Nog een Gouds raadsel, want in de Sint Janskerk werden gewoonlijk alleen de rijken begraven. Ook Jacob is een voorbeeld van wat ze tegenwoordig met archeologisch onderzoek allemaal kunnen ontdekken. Een bezoekje sluit dus mooi aan op de expositie Cold Case Gouda.

Handige weetjes

  • Cold Case Gouda is een echte familie expositie. Mooi meegenomen dat kinderen gratis Museum Gouda in mogen;
  • Eigenlijk hoort een bezoekje aan de Sint Jan en de straatjongen Jacob er bijna bij; dit kan voordelig met een combiticket;
  • Bekijk wat er nog meer te doen is in Gouda;
  • Er zijn nog veel meer leuke musea in Nederland.
Foto 2. Doodsbed van een kind, 1645. Olieverf op doek van Bartholomeus van der Helst. Foto: Collectie Museum Gouda (bruikleen Amsterdam Museum / Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

Laatst gewijzigd: 2020-02-15 11:04:48 · Gepubliceerd: 2020-01-20 17:03:43 - 1120