De schatten uit de wierden

EZINGE - Een mooi punt om zo'n reis te beginnen is bij het 'Pompeii van het Noorden': de wierde van Ezinge in Groningen. Hier kwamen in de jaren dertig beroemde archeologische vondsten boven de grond. Wierden of terpen zijn een van de oudste manieren waarop onze voorouders zich beschermden tegen het water. Niet door ertegen te vechten, maar door het water zijn gang te laten gaan en voor zichzelf veilige woonheuvels te bouwen. Aan die woonheuvels is vaak meer dan duizend jaar gewerkt! Je vindt alles over de wierden en de bewoners van dit dynamische kustgebied in Museum Wierdenland.

De langste dijk van Europa

KORNWERDERZAND - Sinds 2010 is de 32 kilometer lange Afsluitdijk niet meer de langste dijk ter wereld. Die ligt nu in Zuid-Korea, maar het scheelt minder dan twee kilometer! En de Afsluitdijk is met veel primitievere middelen gemaakt. Zo werden rieten matten en stenen met de hand neergelegd door duizenden arbeiders. De Afsluitdijk is nog wel de langste dijk van Europa en bevat enkele indrukwekkende sluizen. Hoe de dijk gebouwd werd kun je zien in het Afsluitdijk Wadden Center. Daar zie je ook waarom op dit moment weer aan de Afsluitdijk wordt gewerkt en waarom hij tot in 2022 dicht is voor fietsers en wandelaars. Voor hen rijdt er wel een gratis bus waarin fietsen en brommers meekunnen. De toegang tot het Afsluitdijk Wadden Center is trouwens ook gratis.

Zo maakten ze vroeger polders

SCHAGERBRUG - Ontdek in het Zijper Museum hoe polders werden gemaakt. Het is nauwelijks voor te stellen, maar ooit had de zee vrij spel waar nu polder De Zijpe ligt. Boeiende animaties, historische kaarten en archeologische vondsten laten zien hoe deze specifieke polder is ontstaan. Ontmoet hier ook de Da Vinci van het noorden: Jan van Scorel, een kunstenaar en waterbouwkundig ingenieur. Zijn laatste kunstwerk was de bedijking van De Zijpe. Je ziet de werktuigen die in zijn tijd werden gebruikt om dijken te bouwen en hoe de molens werkten die het water wegpompten.

De grootste sluis ter wereld

IJMUIDEN - Bij IJmuiden bouwen ze de grootste sluis ter wereld en daar kun je met je neus bovenop staan! Bij SHIP zie je alles over de bouw van de sluis, vaar je razendsnel mee van de Noordzee naar de haven van Amsterdam en ben je even zelf sluiswachter. De sluizen zijn op schaal nagemaakt, groot genoeg om er doorheen te lopen alsof je zelf een schip bent. Foto's van vloer tot plafond geven je het gevoel alsof je omringd bent door enorme schepen. De kers op de taart is het uitzicht vanaf het dak. Daar sta je te midden van de sluizen, met prachtig zicht op de bouw van de nieuwe sluis. Dan besef je nog beter hoe immens en bijzonder de bouw van de grootste sluis ter wereld is. SHIP kun je gratis bezoeken.

Enorme deuren tegen het water

HOEK VAN HOLLAND - Vanaf de weg zie je ze al liggen: de twee witte draaideuren van de Maeslandtkering. Maar pas als je echt naast een van deze witte halve manen staat besef je hoe groot ze zijn. Dan staar je in verwondering omhoog naar de witte buizen van de draaiarmen en voel je je even klein en nietig. Wanneer de twee deuren dicht zijn kunnen ze zelfs een vloedgolf van vijf meter aan! Wil je meer weten over de Maeslandtkering, ga dan naar het Keringhuis, het informatiecentrum over hoogwater-bescherming in Zuid-Holland en over de Maeslantkering. Je kunt er films bekijken en van alles in werking zetten op het Watervertelplein. Het Keringhuis ligt ook nog eens pal naast een van de twee deuren, dichterbij kom je niet. Kinderen kunnen in de zomer spelen op de waterspeelplaats buiten.

Kijkje in de toekomst van de Maasvlakte

ROTTERDAM - De Rotterdamse haven zou niet de grootste van Europa en een van de grootste van de wereld zijn zonder de Maasvlakte: een stuk land dat in 1964 nog niet eens bestond! In dat jaar werd besloten om een nieuw stuk land uit de zee te winnen, omdat de haven van Rotterdam anders niet verder kon groeien. De Tweede Maasvlakte volgde en hier vind je Futureland, waar voor jong en oud van alles te beleven is. Verken het land met de bus, stap op een boot of werp een blik in de toekomst met coole VR-brillen in het informatiecentrum. En: Futureland is helemaal gratis.

Molens en gemalen

KINDERDIJK - Nederland en molens, ze worden vaak in één adem genoemd. Werelderfgoed Kinderdijk is een uniek molencomplex met maar liefst negentien molens bij elkaar. Een pittoresk beeld, maar dit waren ooit de werktuigen waarmee land werd onttrokken aan het water. Nu staat deze oer-Hollandse plek op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en trekt miljoenen toeristen per jaar. Kijk binnen in de molens en zie hoe deze oude werktuigen werden ingezet om het water te beheersen in de polder, zodat ze niet weer veranderden in drassige veenmoerassen. Hun werk werd later overgenomen door pompgemalen en ook die staan hier. Zo geeft Kinderdijk een beeld van bijna 750 jaar Nederlands watermanagement.

Water als verdediging

BUNNIK - Een uniek waterwerk is de Nieuwe Hollandse Waterlinie: niet gebouwd om Nederland te beschermen tegen het water, maar om het water te gebruiken als verdediging tegen vijanden. Dit jaar horen we of de Nieuwe Hollandse Waterlinie net als de Stelling van Amsterdam op de UNESCO werelderfgoedlijst komt. Je leert beide kennen door het Waterliniepad te lopen langs de forten en door mooie natuurgebieden. Een tocht die wel 350 km lang is. Of ontdek alles over de waterlinie in het Waterliniemuseum Fort bij Vechten. Zet een VR-bril op en vlieg over de Nieuwe Hollandse Waterlinie en zie bij een gigantische maquette hoe de verdediging met behulp van het water werkte. Tip: bestel nu en krijg 20% korting op je tickets.

Het achtste wereldwonder

VROUWENPOLDER - Wereldberoemd zijn ze, de Deltawerken. De grote betonnen stormvloedkering in de Oosterschelde wordt wel het achtste wereldwonder genoemd en je kunt dit wonder in! Deltapark Neeltje Jans biedt reguliere rondleidingen waarmee je over de buitenkant wandelt, maar ook rondleidingen met een gids die je meeneemt binnen in dit machtig staaltje van ingenieurskunst. Om met die laatste rondleidingen mee te kunnen moet je wel even reserveren. Op Deltapark Neeltje Jans is verder nog een expositie te zien en er is een klein pretpark met vooral veel watervertier. Tip: aan de kant van Zeeland kun je op zo'n kleine twee kilometer van de stormvloedkering bij een rotonde een smalle parallelweg op. Rij via deze weg naar de Oosterschelde en parkeer vlak bij de stormvloedkering naast het strandje. Van hier heb je een prachtig uitzicht op de stormvloedkering en kun je lopend zelfs tot heel dichtbij komen.

Onze nieuwste eilandjes

LELYSTAD - In Nederland wordt zelfs vandaag de dag nog land onttrokken aan het water. Geniet van de rust op het nieuwste stukje Nederland: de Marker Wadden. Met zand en slib uit het Markermeer zijn vijf eilanden gemaakt om de natuur in dit gebied een handje te helpen. Vier eilanden zijn het domein van de natuur en de vogels, maar het grootste eiland is ook voor mensen toegankelijk. Op dit eiland, het Haveneiland, ligt zo'n twaalf kilometer aan wandel- en vlonderpaden. Bewonder bijzondere planten en ga vooral ook voor de vogels, want het gebied is een vogelparadijs. Je kunt ze bespieden vanuit drie vogelhutten. Het Haveneiland is alleen per boot bereikbaar. Van half april tot medio december vaart er een veerboot heen.

Kijk ook bij...