Museum van de Geest is European Museum of the Year 2022!

Leer jezelf beter kennen in het vernieuwde Museum van de Geest

Museum van de Geest Reportage door
Foto 1. Museum van de Geest Dolhuys, vaste opstelling. Foto: Bastiaan van Musscher

3 juli 2022 Cultuur Haarlem, Noord-Holland Het Museum van de Geest | Dolhuys heropende haar deuren in november 2020 na een grondige verbouwing. En dat is niet voor niets geweest, zo blijkt nu. Want nog geen twee jaar na de officiële opening door Koningin Máxima sleept het museum al de meest prestigieuze museumprijs van Europa in de wacht: de Museum of the Year 2022 Award van het European Museum Forum. Maar wat kun je eigenlijk verwachten in dit Haarlemse museum?

Ontdekkingsreis

Iedereen heeft een lichaam, maar hoe zit het met dat ongrijpbare stukje van jezelf dat we 'geest' noemen? In het Museum van de Geest, locatie Dolhuys bekijk én beleef je stap voor stap wat de geest is. Aan de hand van persoonlijke verhalen, levensvragen, verrassende kunstwerken en sensationele wetenschap ervaar je hoe jouw geest (en die van de ander) werkt, wat je ermee kunt en - heel belangrijk - hoe je ervoor zorgt. Wedden dat je na afloop letterlijk geestelijk verrijkt naar huis gaat?

Uit het juryrapport: "Dit fantastische museumproject verkent de aard van de menselijke geest op een unieke en innovatieve manier en belichaamt de kracht van musea in de samenleving. Het is een zeer inspirerende, mensgerichte instelling."

Bijzondere ervaring in de 'Resonance Room'

Je eigen bewustzijn ervaren: kan dat? In de mysterieuze 'Resonance Room' kun je je hartslag laten meten. Jouw unieke hartritme vormt de basis van een audiovisueel kunstwerk. Je voelt je hartslag als trillingen in de vloer en hoort hem als beat in de rustgevende muziek. De intensiteit van de projecties wordt helemaal daarop afgestemd. Zo ervaren jij en de anderen in de ruimte hoe je je voelt. Deze donkere kamer fungeert als de poort naar de rest van het museum.

Drie routes door de geest

Ga met de multimediale audioguide op pad door de enorme collectie. Je kiest voor een van de drie verschillende routes. Met de Open Geest Route bekijk je de highlights en hoor je de oude muren vertellen met de stem van actrice Nazmiye Oral. Wil je uitgebreid de tijd nemen, dan is de Flow Slow Art Route iets voor jou. Deze route voert je langs de vele kunstwerken die het museum rijk is. Voor kinderen tussen de acht en twaalf jaar is er een speciale kinderroute, waar ze leren nadenken over zichzelf. Ook maken ze een gebruiksaanwijzing over zichzelf, zodat iedereen kan weten hoe ze het beste met hun om kunnen gaan: "Pap, als ik stoer ga doen moet je juist vragen hoe het met me gaat hoor."

Flow Slow Art

Naast geschiedenis en wetenschap komen ook kunstenaars uitgebreid aan bod. Als geen ander kunnen zij hun ervaringen op een tastbare manier verbeelden. Met de Flow Slow Art route kun je al deze kunstwerken op je eigen tempo op je in laten werken. Een van hoogtepunten is het werk 'Emotional Detox' van de Britse beeldhouwer Marc Quinn. Op indringende wijze laat hij de emotionele effecten zien van afkickverschijnselen. Van de Japanse kunstenares Yayoi Kusama (1929) staat het werk 'Entrance to Heaven' in het Museum van de Geest | Dolhuys, waarin ze haar fascinatie voor stippen de vrije loop laat. Om haar angsten te overwinnen vult ze de ruimte met stippen, om zo de grenzeloosheid te vangen. "Onze aarde is slechts één stip van de miljoenen sterren in de kosmos. Stippen zijn een weg naar oneindigheid", laat de kunstenares weten.

Beleef de stilte van een middeleeuwse dolcel

Het Museum van de Geest is gevestigd in het voormalige Dolhuys, een van de oudste stukjes middeleeuws Haarlem. In dit historische pand werden vanaf de veertiende eeuw pestlijders, leprozen en geesteszieken opgevangen. Veel van hoe deze mensen vroeger werden behandeld zie je terug in het middeleeuwse gedeelte van het museumcomplex. Zo is er een oude dolcel bewaard gebleven, de middeleeuwse variant van de isoleercel. Het is een hokje van een paar vierkante meters met alleen een klein luikje boven de deur waar wat daglicht doorheen komt. Wanneer je de deur van de dolcel achter je dicht doet, ben je voor even terug in het Dolhuys van de middeleeuwen.

Wie ben je zelf?

Het Museum van de Geest wil meer zijn dan alleen een plek waar je passief kijkt en luistert. De expo stelt ook kritische vragen. Aan de hand van testjes kun je uitvogelen hoe empathisch je bent. Ook krijg je inzicht in de manier waarop je oordeelt. De drang om iedereen om je heen in een hokje te stoppen hebben we toch allemaal. Daarom wil het museum je inspireren en je tot actie aanzetten, op weg naar een inclusieve samenleving waarin niemand buiten de boot valt. Als slotstuk van de expo kun je de universele verklaring van de open geest tekenen. "Door je voornemen op te schrijven blijft het langer hangen. Het stimuleert je om er morgen direct mee aan de slag te gaan", vertelt directeur Hans Looijen.

Museumcafé in de oude kapel

En als je toch in het museum bent, neem dan ook een kijkje in de voormalige kapel van het Dolhuys. Hier bekijk je het gloednieuwe kerkraam dat kunstenaars Jennifer Tee en Jonas Ohlsson speciaal voor het heropende museum hebben gemaakt. Transparantie en licht passen perfect bij zoiets ongrijpbaars als de menselijke geest. In deze omgebouwde kapel brengt het Museum van de Geest het doel van de expo in praktijk. Het museumcafé wordt onder leiding van chef-kok Ron Blaauw gerund door mensen met een beperking tot de arbeidsmarkt. Concreter kan het bijna niet.

Ook leuk om te doen:

Foto 2. Museum van de Geest Dolhuys, vaste opstelling. Foto: Bastiaan van Musscher

Laatst gewijzigd: 2022-06-30 16:57:23 · Gepubliceerd: 2020-11-24 16:06:36 - 3752